Triệu chứng sốc phản vệ ở trẻ em
Triệu chứng sốc phản vệ tiến triển rất nhanh, được phân thành 4 mức độ nghiêm trọng (theo Hướng dẫn chẩn đoán mức độ phản vệ của Bộ Y tế – thông tư 51/2017/TT-BYT):
Nhẹ (độ I): Chỉ có các triệu chứng ở da, tổ chức dưới da và niêm mạc như mày đay, ngứa, phù mạch.
Nặng (độ II): có từ 2 biểu hiện ở nhiều cơ quan:
- Mày đay, phù mạch xuất hiện nhanh.
- Khó thở nhanh nông, tức ngực, khàn tiếng, chảy nước mũi.
- Đau bụng, nôn, tiêu chảy.
- Huyết áp chưa tụt hoặc tăng, nhịp tim nhanh hoặc loạn nhịp.
Nguy kịch (độ III): biểu hiện ở nhiều cơ quan với mức độ nặng hơn như sau:
- Đường thở: tiếng rít thanh quản, phù thanh quản.
- Hô hấp : thở nhanh, khò khè, tím tái, rối loạn nhịp thở.
- Rối loạn ý thức: vật vã, hôn mê, co giật, rối loạn cơ tròn.
- Tuần hoàn: sốc, mạch nhanh nhỏ, tụt huyết áp.
Ngừng tuần hoàn (độ IV): Biểu hiện ngừng hô hấp, ngừng tuần hoàn.
Triệu chứng sớm cần chú ý của sốc phản vệ ở trẻ em:
- Khó thở
- Khàn giọng hoặc khó nói
- Thở khò khè
- Nghẹt mũi, ho
- Buồn nôn hoặc nôn, đau bụng, tiêu chảy
- Khó nuốt
- Phát ban, mề đay
- Rối loạn nhịp tim, tim đập nhanh
- Ngứa da, dị cảm, mẩn đỏ hoặc sưng tấy
- Da tái nhợt
- Rối loạn tri giác, mất ý thức
Xử trí sốc phản vệ ở trẻ em
Xử trí sốc phản vệ nặng trong khi chờ xe cấp cứu:
Giúp trẻ ngưng ngay tiếp xúc với chất gây dị ứng.
Tiêm Adrenalin (quy cách 1mg=1ml=1 ống) vào bắp tay trẻ có triệu chứng phản vệ độ II trở lên theo phác đồ sốc phản vệ sau:
- Trẻ sơ sinh hoặc trẻ < 10kg:="" 0,2ml="" (tương="" đương="" 1/5="">
- Trẻ khoảng 10kg: 0,25ml (tương đương 1/4 ống).
- Trẻ khoảng 20 kg: 0,3ml (tương đương 1/3 ống).
- Trẻ > 30kg: 0,5ml (tương đương 1/2 ống).
Mục tiêu của việc tiêm adrenalin là để ổn định huyết áp trẻ em ≥ 70mmHg và không còn các dấu hiệu về hô hấp như thở rít, khó thở; dấu hiệu về tiêu hóa như nôn ói, tiêu chảy.
Đặt bé nằm nghiêng trái nếu có nôn ói, kê chân cao hơn đầu.
Gọi xe cấp cứu ngay cả khi các triệu chứng thuyên giảm.
Quan sát diễn biến tiếp theo để tiêm nhắc lại adrenalin sau mỗi 3-5 phút cho đến khi mạch và huyết áp ổn định.