0h đêm, hơn 2 tấn cam sành Vĩnh Long "cập bến" tại hẻm 159, quận Tân Bình, TP.HCM, gần chục bạn trẻ đủ các độ tuổi, công việc đến từ nhiều quận trên địa bàn thành phố nhanh chóng truyền tay nhau khuân vác, chuyển cam xuống một điểm tập kết. Cam sành được thu gom trực tiếp từ tỉnh Vĩnh Long - nơi các nhà vườn hiện tại đang "kêu cứu" vì cam sành rớt giá thê thảm xuống còn 3.000 - 5.000 đồng/kg mua tại vườn, thậm chí có vườn xổ với giá 1.000 đồng/kg vẫn không bán hết.
0h đêm những chuyến xe "giải cứu cam sành" từ Vĩnh Long cập bến TPHCM.
Nếu như vài năm trước, cam sành có giá 35.000 - 40.000 đ/kg, nông dân trồng cam có thể lời từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng/công (công đất, tương đương 1296 m2) thì nay, giá cam sành rớt xuống mức dao động từ 3.000 đồng - 5.000 đồng/kg, nông dân trồng cam lỗ ít nhất 20 triệu đồng/công. Theo ghi nhận tại một số vườn ở huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long, do cam sành quá hạn chín 1 - 2 tháng, một số chủ vườn đã treo giá từ 1.000 đồng - 2.000 đồng/kg nhưng vẫn chưa có người đến mua.
Tại TP.HCM, nắm được thông tin, một nhóm có hơn chục thành viên là các bạn trẻ đã tập hợp cùng nhau liên hệ, thu mua cam sành từ các nhà vườn không tiêu thụ được cam và kêu gọi "giải cứu cam sành".
Cam sành được "giải cứu" với giá 10.000 đồng/kg, sau 2 ngày phát động chiến dịch "giải cứu cam sành miền Tây", nhóm bạn trẻ này đã tiêu thụ được hơn 3.5 tấn cam.
Theo anh Hoàng Quý (trưởng nhóm thiện nguyện Hiểu về mảnh đời) chia sẻ: "Hôm qua nhóm giải cứu hơn 1,6 tấn cam trong một ngày là hết, hôm nay giải cứu thêm 2 tấn. Hầu như mọi người ai cũng đi làm, giữa đêm thì dành chút thời gian để đến đây phân chia các công việc nam thì vác cam từ xe vào nhà, nữ thì soạn cam cho những đơn hàng đặt trước. Trong ngày các bạn tranh thủ giao giờ hành chính".
Cam sau khi về điểm tập kết giải cứu.
Các bạn trẻ sẽ thay ca nhau soạn cam cho những đơn hàng đã được đặt trước.
"Trong một ngày đầu tiên bọn mình bán được hơn 1,2 tấn cam. Ban ngày bọn mình đều làm nhân viên văn phòng, buổi tối mới tranh thủ đi lấy cam. 12 giờ đêm các ban nam ra chợ đầu mối để nhận cam từ các vườn mà nhóm đã dặn mua từ trước chở về điểm tập kết đến khoảng 3 giờ sáng", chị Nguyễn Quyên (ngụ quận 3, TPHCM) - thành viên của một nhóm thiện nguyện vừa phát động chiến dịch giải cứu cam sành chia sẻ.
"Mình cũng từng là một người nông dân nên mình hiểu khi mà nông dân trồng cây và mong đến ngày thu hoạch, họ rất hi vọng giá cả, sản lượng đạt được, hiện tại sản lượng thì có giá thì rất thấp từ 1.000 - 2.000/kg không đủ tiền công cắt, vận chuyển, nhưng họ vẫn muốn thu hoạch sản phẩm của họ", anh Vũ Linh - một kỹ sư trẻ cùng tham gia chiến dịch giải cứu cam nói với chúng tôi.
Nhiều vườn cam chín rụng nhưng không có người mua khiến nông dân gặp khó, thua lỗ.
Bà Đỗ Thị Vân Khánh - Chủ tịch Hợp tác xã Cam sành Khánh Nhân (Tam Bình, Vĩnh Long) cho hay: "Đầu ra gặp khó, giá cam rẻ trong khi chi phí sản xuất tăng cao. Không ít nhà vườn neo trái chờ giá nhích lên nhưng neo lâu thì trái cam lại vàng, chín quá bán không được. Vừa lỗ tiền này, tiền kia nên năm nay hợp tác xã gặp rất nhiều khó khăn".
Nói về nguyên nhân khiến cam rớt thảm, một số tiểu thương cho hay giá hiện nay là do sản phẩm cam địa phương chỉ tiêu thụ trong nước, cụ thể là miền Nam, sức mua cam tại thị trường miền Bắc năm nay giảm do thời tiết lạnh kéo dài.
Ngoài ra, thời điểm giá cam tăng cao, nông dân đổ xô trồng cam, khiến cho sản lượng cam tăng đột biến cũng là một trong những nguyên nhân làm cho cam rớt giá.
Hầu hết, cam sành được "giải cứu" đều là cam tươi, đạt tiêu chí thu mua của các tiểu thương, các hộ gia đình. Nhiều người sẵn sàng mua từ 10 - 20kg với giá 10.000 đồng/kg để chung tay tiêu thụ cam giúp bà con miền Tây.
Sau khi miệt mài soạn đơn cam trong đêm, các bạn trẻ sẽ ghi tên người đặt hàng trước bên ngoài và đơn sẽ được chính các bạn giao ngoài giờ hành chính.
Ngoài các chiến dịch "giải cứu cam sành" trên mạng xã hội. Nhiều điểm bán cam nhỏ lẻ trên địa bàn TPHCM cũng treo bảng "giúp bà con miền Tây tiêu thụ cam sành" với giá từ 8.000 - 10.000 đồng/kg.