Khi thực hiện tuyến bài LÀM GÌ ĐỂ KHỎE MẠNH cùng người nổi tiếng ở các lĩnh vực khác nhau, chúng tôi mong muốn gửi tặng độc giả một cách nhìn mới và toàn diện về lối sống, cách chăm sóc sức khỏe của một nhân vật cụ thể, từ đó, mỗi người có thể rút ra được những bài học cho riêng mình.
Chúng ta cùng trao đổi chủ đề này với Ông Gaurav Negi – Huấn luyện viên, Giảng viên, Trọng tài, Chuyên gia Yoga trị liệu, Hiệu trưởng Trường Rehab Yoga (Ấn Độ) về những quan niệm sống khỏe theo góc nhìn của một cao thủ Yoga chuyên nghiệp. Chúng tôi mong muốn những kiến thức quý báu này sẽ góp phần vào quá trình chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của mỗi chúng ta được tốt hơn.
PV: Là một cao thủ Yoga, ông đã làm hầu hết các công việc liên quan đến Yoga và đi khắp thế giới, ông đánh giá thế nào là một người khỏe mạnh và có công thức đặc biệt gì không để chúng ta trở nên khỏe mạnh?
Grand Master Gaurav Negi: Trước tiên, khái niệm khỏe ở đây có thể hiểu rằng Khỏe không chỉ về mặt thể chất, mà còn nhấn mạnh các yếu tố đi kèm gồm có tâm hồn, tâm linh. Cả 3 yếu tố này hòa quyện nhau thì chúng ta mới có một cơ thể khỏe mạnh.
Khái niệm về một người khỏe mạnh là phải khỏe về cả thể chất, đầu óc, tâm hồn và suy nghĩ.
Nếu theo phương Tây, khái niệm khỏe mạnh thường liên quan đến thể chất, sức mạnh cơ bắp, nhưng đối với khái niệm khỏe mạnh trong Yoga thì có sự khác biệt một chút. Con người nếu khỏe mạnh về thể chất mà đầu óc phải suy nghĩ nhiều đến vấn đề tiêu cực thì vẫn không được xem là một người khỏe mạnh.
Do đó, trong Yoga có thêm khái niệm về sức khỏe tâm linh, thần thánh, thần linh. Phương pháp này bao gồm luyện tập cả về tinh thần, chế độ ăn uống, hít thở. Không chỉ tập mỗi các động tác Asana mà còn rèn luyện nhiều hoạt động khác.
Để đạt được sự tối thượng trong sức khỏe thì không chỉ về mặt thể chất mà con người cần chuẩn bị cho mình sự kỷ luật bản thân, cách đối xử của bản thân đối với xã hội. Tập các động tác chỉ là bước thứ nhất, sau đó hướng đến sự tập trung, thiền định và cuối cùng là hướng đến sự giải thoát.
Do đó, một người khỏe mạnh là một người tổng hòa được đầy đủ các yếu tố bao gồm sức khỏe thể chất tốt, tinh thần minh mẫn hài hòa, áp dụng kiến thức vào lối sống hàng ngày.
PV: Nhìn vẻ bề ngoài, ông không chỉ khỏe mạnh mà thần thái còn rất vui tươi, tràn đầy sức sống. Cá nhân ông đang làm gì để bản thân có được sức khỏe tốt?
Grand Master Gaurav Negi: Mỗi người chúng ta đều biết rằng, ai cũng chỉ có 24 giờ trong 1 ngày. Do vậy chúng ta cần phải biết quản lý thời gian của mình sao cho thật hợp lý và hiệu quả.
Về tập luyện thể chất và tinh thần
Tôi cố gắng dành 1-2 tiếng để tập luyện vào buổi sáng sớm, lịch không cố định, nhưng chắc chắn sẽ vận động theo mọi hướng, các động tác Yoga có thể giúp tôi tự do vận động.
Riêng việc luyện tập thì tôi luôn khắc sâu trong tâm trí một nguyên tắc: Phải kiểm soát vận động và làm chủ các cơ, tránh chấn thương, bắt đầu bằng việc thực hiện các bài tập về thể chất và sau đó là thiền định.
Khi bạn muốn có một cơ thể khỏe mạnh, bạn sẽ phải chú ý rất nhiều thứ. Sự vận động là "liều thuốc" đầu tiên, khi vận động thì tuần hoàn máu sẽ hoạt động tốt, đưa dinh dưỡng đến toàn cơ thể. Dù ăn uống tốt thế nào thì vận động là thứ không thể thiếu.
Về ăn uống
Sau khi chúng ta đã lên kế hoạch vận động đủ rồi thì chúng ta cần ý thức sâu sắc, thận trọng trong việc nên ăn gì để trở nên khỏe mạnh. Chế độ ăn uống và luyện tập là 2 phương pháp hỗ trợ cơ bản đầu tiên để có một nền tảng sức khỏe tốt.
Nếu chúng ta hùng hục tập luyện 1-2 tiếng mỗi ngày nhưng sau đó chúng ta lại đi ăn uống thoải mái mà không kiểm soát thì việc luyện tập trước đó cũng sẽ trở nên vô ích.
Không có gì có thể được lấy làm công thức đại diện chế độ ăn chung cho tất cả mọi người. Mỗi cơ thể của từng người lại có cấu trúc và nhu cầu đòi hỏi khác nhau.
Thay vào đó, chúng ta nên quan sát cách cơ thể tiêu thụ và hấp thụ thức ăn như thế nào sau khi ăn. Nếu ăn món gì mà cảm thấy đầy hơi, khó chịu trong cơ thể thì loại thức ăn đó không tốt cho sức khỏe của bạn.
Ăn xong một món nào đó hay một lượng nào đó mà bạn thấy cơ thể tốt lên, cảm xúc dễ chịu hơn, tinh thần phấn chấn hơn, có năng lượng hơn thì đó chính là một món ăn tốt cho riêng bạn.
Bởi vì thức ăn là nguồn nguyên liệu cho cơ thể, mà nguyên liệu này sẽ tạo ra năng lượng, chứ không phải lấy đi năng lượng. Nếu sau khi ăn xong mà cảm thấy bị mất năng lượng, cơ thể cảm thấy mất đi một cái gì đó thì có nghĩa là thức ăn đó không tốt.
Đây là bí quyết chung trong việc lựa chọn dinh dưỡng, mỗi người nên tự chọn cho mình một cách ăn uống phù hợp, từ đó có thể quyết định việc ăn gì và ăn như thế nào mà không cần phải theo đuổi một thực đơn được xây dựng sẵn.
Mỗi người nên lựa chọn cách ăn uống dựa vào những trải nghiệm và quan sát của bản thân để quyết định đúng đắn. Lắng nghe cơ thể với một sự nhận thức khoa học.
PV: Báo chí đã đăng nhiều trường hợp đang ăn mặn chuyển sang ăn chay bị suy nhược cơ thể vì thiếu dinh dưỡng. Cá nhân ông đang theo trường phái nào và bí quyết để ăn đúng là gì?
Grand Master Gaurav Negi: Tôi áp dụng cả hai hình thức là ăn chay và ăn mặn trong cuộc sống. Bởi tôi quan niệm rằng ăn chay và ăn mặn đều là sự kết hợp dựa trên quan niệm "Thực phẩm chính là Thuốc".
Mỗi một loại thức ăn lại có một hương vị và tính chất khác nhau nên việc ăn uống đa dạng sẽ giúp cơ thể nhận được những nguồn dinh dưỡng phong phú. Mỗi người cần dựa vào thể trạng của bản thân để lựa chọn thức ăn cho phù hợp.
Lời khuyên dành cho người ăn chay chưa đúng là hãy ăn uống dựa vào khoa học. Ăn uống, luyện tập hay bất kỳ một lĩnh vực nào can thiệp đến cuộc sống con người đều dựa vào một quá trình.
Chúng ta không thể thay đổi thói quen ăn uống một cách đột ngột, trong việc ăn uống cũng vậy. Muốn chuyển từ ăn mặn sang ăn chay để có một cuộc sống khỏe mạnh hơn thì chúng ta nên bắt đầu từ từ và có kế hoạch.
Ở khía cạnh tâm linh, bên cạnh việc thay đổi thói quen một cách từ từ thì một khía cạnh tinh thần khác chính là sự cam kết với bản thân rằng bạn thực sự muốn thay đổi dựa trên một lý do nào đó, từ đó bạn mới có động lực để thay đổi.
Xu hướng ăn chay là trở về với yếu tố nguyên thủy của loài người. Bởi cấu tạo vốn có của cơ thể người không phải là để ăn thịt, vì thịt sau khi vào cơ thể cần rất nhiều thời gian để tiêu hóa, ít nhất từ 36-72 tiếng mới tiêu hóa hết số thức ăn từ nguồn động vật. Ngay cả khi cơ thể không tiêu hóa hết thức ăn thì phần thịt đó có thể biến đổi ngược lại thành chất độc hại gây hại cho dạ dày và cơ thể của chúng ta.
PV: Những người bị mất ngủ hoặc khó ngủ thường được khuyên rằng nên tìm đến các bài tập Yoga. Là một chuyên gia, ông có cách nào để có giấc ngủ tốt, giảm bệnh mất ngủ?
Grand Master Gaurav Negi: Trạng thái mất ngủ là khi chúng ta không thể ngủ được, khó ngủ. Muốn giải quyết vấn đề thì cần phải bắt đầu từ nguyên nhân. Bạn có thể xem xét các yếu tố liên quan như do tinh thần không được thả lỏng và thư giãn.
Khi chúng ta bị bận tâm, rối bời do công việc không trôi chảy hoặc tình cảm không suôn sẻ khiến bản thân lo lắng, đầu óc bị ám ảnh, không thể ngừng suy nghĩ về một vấn đề nào đó.
Lời khuyên chung nhất dành cho bạn là chúng ta nên bận rộn với những hoạt động khác nhau mỗi ngày và nhanh chóng loại bỏ những thứ đang dày vò tâm trí mình trong thời điểm đó. Chẳng hạn như Yoga là một gợi ý giúp bạn thả lỏng cơ thể và tâm trí, thay đổi một cách tích cực.
Khi tập sẽ tập trung vào thở, đặc biệt là thiền sẽ khiến tâm trí được bình yên, được tập trung và được cảm thấy thư giãn.
PV: Người bệnh ung thư được xem là nhóm người "nhạy cảm" với hoàn cảnh của mình do sức khỏe bấp bênh. Liệu Yoga hay thiền có tác dụng gì đối với bệnh nhân ung thư không?
Grand Master Gaurav Negi: Tất nhiên, Yoga có những lợi ích dài lâu đối với tất cả mọi người, người bệnh lại càng cần đến những giải pháp tập luyện và thư giãn mà Yoga chính là một trong những gợi ý hữu ích. Tôi có một vài lời khuyên riêng dành cho người không may bị ung thư.
Điều quan trọng thứ nhất là tập luyện
Tập luyện thường xuyên và đều đặn để cơ thể nhận được những lợi ích về thể chất. Vận động là một liều thuốc đối với cơ thể, kể cả những cơ thể đang hoàn toàn khỏe mạnh chứ chưa nói đến cơ thể đau ốm.
Đối với những người bị bệnh ung thư thì càng nên vận động. Bởi vì khi chúng ta vận động hay tập thể dục, cơ chế vận động tác động đến việc tăng cường khí huyết, tăng sinh tế bào tốt, giảm bớt tế bào xấu, từ đó có thể mang lại lợi ích cho người bệnh ung thư.
Điều quan trọng thứ hai là cải thiện tinh thần
Rất là khó để nói với người có bệnh rằng bạn nên vui vẻ, nhưng không thể phủ nhận được rằng, suy nghĩ và tinh thần tích cực chính là liều thuốc tốt nhất cho bệnh nhân. (QUOTE) Suy nghĩ tích cực nhiều khi chính là "viên thuốc" tốt hơn bất kỳ một viên thuốc nào mà bạn đang uống.
Khi chúng ta giữ một suy nghĩ rằng bản thân chúng ta đang có bệnh và bệnh đó hoàn toàn có thể chữa trị thì kết quả sẽ có tiến triển tốt giống như là bạn đang suy nghĩ vậy. Khi tin tưởng vào kết quả, cơ thể sẽ có những phản ứng tích cực với việc điều trị.
Điều quan trọng thứ ba chính là chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống cho người bệnh ung thư là một điều cần phải đặc biệt chú ý. Chúng ta đều biết rằng cơ chế hoạt động của tế bào ung thư cũng giống như những tế bào bình thường khác, chúng cần cần năng lượng để sống.
Nhưng thực tế bạn cần biết rằng tế bào ung thư có khả năng sử dụng năng lượng thông qua việc "ăn uống" gấp 20 lần tế bào thường. Do đó, với những người có thói quen và nhu cầu ăn đồ ăn nhanh và những món ăn chứa đường làm tăng lượng đường trong máu thì được coi là cách ăn hoàn toàn không tốt cho bệnh ung thư.
Nên ăn các bữa ăn ngắt quãng trong ngày, với một lượng thức ăn vừa phải.
Ví dụ như những hành giả Yogi chỉ ăn 1 -2 lần trong ngày. Một bữa vào bữa sáng và một bữa ăn sau lần thứ nhất 8 giờ và chỉ ăn thực phẩm dễ tiêu hóa, từ đó có thể thúc đẩy quá trình tiêu hóa dễ dàng hơn. Khi lượng thức ăn mà chúng ta ăn vào được tiêu hóa tốt hơn thì hệ tuần hoàn giúp lưu thông máu sẽ tốt hơn.
Đối với người bị ung thư nên ăn nhiều bữa, không nên ăn một bữa quá nhiều, không ăn quá nhiều chất bổ và phải có chế độ ăn uống phù hợp với thể trạng, chọn những món ăn dễ tiêu hóa. Ăn nhiều thức ăn giàu chất xơ, thực phẩm ngũ cốc, kiều mạch, củ quả.
Nhiều thói sinh hoạt xấu trong cuộc sống như hút thuốc, uống rượu, ăn nhiều đồ ăn nhanh, đồ ăn làm sẵn, đồ ngọt là một trong những nguyên nhân gây ra ung thư. Trong mỗi con người đều có tế bào ung thư, càng cho tế bào ung thư ăn nhiều chất chúng thích thì chúng càng tăng sinh và nguy cơ ung thư nảy sinh trong cơ thể chúng ta càng cao.
Càng tránh thực phẩm có hại thì chúng ta càng có cơ hội sở hữu một cơ thể khỏe mạnh. Đây là những lời khuyên chung nhất không chỉ dành cho những người bị ung thư, mà còn dành cho cả những người đang khỏe mạnh.
PV: Bất kỳ ai cũng đều mong muốn mình sở hữu được sự cân bằng cơ thể và tâm trí. Là một chuyên gia Yoga có kinh nghiệm, ông có cách nào để sống cân bằng?
Grand Master Gaurav Negi: Để hài hòa những yếu tố này thì điều đầu tiên là bản thân mỗi người cần chú ý đến sự ưu tiên của mình là gì. Thông thường thì con người hay chạy theo các khái niệm về vật chất, nhu cầu ăn uống hàng ngày. Với những người thường tập trung chú ý quá nhiều vào vật chất thì rất khó tìm được sự cân bằng.
Để đạt được sự cân bằng thì trước hết mỗi người nên lùi lại một chút và nghĩ về nhu cầu thực sự của mình xem mình muốn gì. Phải nghĩ đến nhu cầu đó có thực sự cần thiết hay không trước khi sở hữu nó.
Ví dụ, khi bạn có vấn đề và đánh nhau với người khác, trong cơn tức giận thì đánh đấm làm tổn thương người khác về mặt thể chất và tinh thần, nhưng sau đó họ nhìn lại toàn bộ sự việc thì cảm thấy hối hận. Tương tự như vậy, làm việc gì trong vội vã, thiếu suy nghĩ thì sau đó có thể bạn sẽ nhận ra được những điều đáng tiếc.
Do đó, trước khi đưa ra quyết định làm một điều gì đó, mình nên dành thời gian để trả lời rằng làm như vậy có cần thiết không, có đúng đắn không, nghĩa là mình sẽ hành động với sự nhận thức với mọi thứ.
Để cân bằng trong cuộc sống thì cần suy nghĩ thấu đáo, thận trọng, chín chắn trước khi làm bất kỳ việc gì hay đưa ra bất kỳ quyết định nào.
Hãy sống ở hiện tại, hãy làm việc dựa trên nhu cầu chứ không phải mong muốn. Bởi vì nhu cầu của con người thì có thể hoàn thiện, nhưng ham muốn thì không có điểm dừng. Khi con người nhận thức được suy nghĩ và kiểm soát được hành động với sự đúng đắn thì cuộc sống chúng ta sẽ cân bằng.
PV: Là hiệu trưởng một trường Yoga nổi tiếng tại Ấn Độ, ông xây dựng phong cách tập luyện Yoga của mình như thế nào?
Grand Master Gaurav Negi: Bây giờ nhiều người tập Yoga chỉ chú trọng đến tập thể chất là các động tác Asana mà ít chú trọng đến yếu tố tinh thần. Bộ môn Rehab Yoga là môn tập giúp con người kết nối thể chất và tinh thần của mình, từ đó có thể dẫn đến trạng thái thiền định.
Cùng với sự phát triển của Yoga thì hiện nay chúng ta có thể thấy có rất nhiều chấn thương xảy ra trong quá trình tập luyện. Trong quá trình nghiên cứu và giảng dạy, tôi đã nung nấu ý định phải tìm kiếm và phát triển ra một loại hình Yoga có thể giúp con người tránh được những chấn thương trong khi luyện tập.
Khi đó, tôi đưa ra khái niệm kiểm tra và đánh giá về Yoga, đồng thời giúp người tập cảm nhận được sự thay đổi cơ thể và niềm vui trong khi luyện tập.
Nhìn bên ngoài thì cấu trúc cơ thể ai cũng giống nhau, nhưng về bản thân bên trong thì mỗi cơ thể là một cá thể độc lập. Đó là lý do tại sao khi hai người cùng tập một tư thế ngay trên thảm nhưng sự thể hiện trình độ của mỗi người sẽ khác nhau.
Đó là lý do tôi đã tìm thấy loại hình Rehab Yoga, bởi không phải ai cũng có thể tập được những động tác hoàn hảo, không có một động tác nào hoàn hảo cho tất cả mọi người, mà sẽ có những động tác Yoga phù hợp cho cơ thể của từng người.
Ở Rehab Yoga có nhiều cấp độ, ví dụ như cách tạo tư thế, cách siết các cơ… dùng các dụng cụ hỗ trợ như gạch, bóng, dây… trong khi luyện tập để tăng cường khả năng hoàn thiện động tác một cách tối ưu.
Cấp độ tiếp theo sẽ giúp người tập phát huy được ưu điểm, khắc phục nhược điểm, hạn chế sự mất cân bằng của cơ thể. Tập Yoga không cần phải tập trung hết vào sức mạnh cơ thể mà có thể kết hợp với sức mạnh tinh thần để từ đó có thể giải phóng.
PV: Câu hỏi cuối, ông dành mọi tâm huyết cho việc chăm sóc sức khỏe và phục vụ cộng đồng, ông có lời khuyên nào để chúng ta cùng sống khỏe mạnh dài lâu?
Grand Master Gaurav Negi: Lời khuyên của tôi sẽ không nằm ngoài những gì chúng tôi đã nói ở trên, mà từ kinh nghiệm của bản thân thì tôi có 3 gợi ý dành cho bạn.
Thứ nhất là trước khi đưa ra một quyết định hay hành động nào thì chúng ta cần suy nghĩ thận trọng và chín chắn.
Thứ hai là chú ý tới chế độ ăn uống, hãy chỉ ăn những gì cơ thể cần chứ không phải là ăn những thứ mà người khác nghĩ ta cần hoặc chính chúng ta thích.
Thứ ba là chế độ luyện tập, hãy quan sát bản thân và tập theo những gì mà chính cơ thể chúng ta cần và có thể thích nghi, thay vì nhìn người khác và tập theo cách của họ. Tùy thuộc vào sức khỏe và thể trạng của bản thân để chọn một chế độ tập luyện phù hợp.
Để đạt được trạng thái cân bằng trong cuộc sống, trong bản thân cơ thể, trong sức khỏe thể chất và tinh thần, cũng như cân bằng giữa cá nhân và xã hội. Mỗi người chúng ta đang sống đều cần phải đi làm kiếm tiền, kiếm tiền là việc cần thiết để tồn tại nhưng cùng với đó là chúng ta phải làm sao biết cách để cảm thấy hạnh phúc trong cuộc sống. Cho dù chúng ta có bao nhiêu tiền thì cũng không thể mua được hạnh phúc.
Cần phải dung hòa tất cả các yếu tố, cân cân bằng mọi thứ để có một cuộc sống hạnh phúc nhất có thể. Hãy hạnh phúc và hãy khỏe mạnh.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
Theo Tri Thức Trẻ