1. Có nên lau dọn bàn thờ vào ngày rằm tháng Chạp?
Theo phogn tục của cha ông ta, các gia đình sẽ tiến hành lau dọn bàn thờ, tỉa chân nhang vào ngày 23 tháng Chạp. Tuy nhiên, những năm gần đây, tùy theo điều kiện từng gia đình mà có thể lau dọn ban thờ trước ngày rằm để kịp tiến hành 3 lễ cúng quan trọng trong tháng Chạp này: lễ cúng rằm tháng Chạp, lễ cúng 23 tháng Chạp và lễ cúng Giao thừa.
Dù lau dọn ban thờ vào thời điểm nào, các bạn cũng cần lưu ý những điểm sau:
+ Người thực hiện việc lau dọn phải tắm rửa sạch sẽ, quần áo chỉnh tề, giữ lòng thành tâm trước khi tiến hành làm.
+ Thắp một nén hương để kính báo với thần linh, tiên tổ biết hôm nay sẽ xin phép lau dọn ban thờ. Việc này có ý nghĩa mời thần linh và các cụ tổ tiên tạm lánh để con cháu thực hiện công việc mà không kinh động đến. Khi thực hiện việc lau dọn xong xuôi cũng phải có nén hương kính báo, mời thần linh cùng tổ tiên về ngự.
+ Khi lau dọn bàn thờ, cần phải dùng nước sạch, khăn sạch và những đồ lau dọn chuyên dùng cho ban thờ, tuyệt đối không sử dụng chung với những đồ lau dọn vệ sinh của gia đình.
+ Dùng nước ấm khi lau rửa đến bài vị của thần Phật và tổ tiên, không được dùng nước sạch.
+ Việc lau rửa này phải thực hiện theo thứ tự từ bài vị của thần linh trước rồi mới tới bài vị của tổ tiên. Không được làm ngược lại thứ tự này bởi như vậy là bất kính, mạo phạm đến thần linh, sẽ không tốt cho cả phần âm và phần dương của gia đình.
2. Đồ cúng rằm tháng Chạp cần có những gì?
Các gia đình có thể đặt lễ mặn hoặc lễ chay trong ngày rằm cuối cùng của năm tùy theo điều kiện và hoàn cảnh riêng.
Nếu cúng rằm tháng Chạp bằng lễ chay, nhớ chuẩn bị hương hoa, trái cây, trầu cau, nước sạch, nến hoặc đèn dầu… Đặc biệt, lễ cúng chay rằm tháng Chạp không được thiếu hoa quả, trầu cau.
Lễ vật cúng mặn thường có là gà luộc, bánh chứng hoặc xôi, giò hoặc chả… Ngoài ra tùy theo điều kiện gia đình mà chuẩn bị các món mặn khác.
Điều quan trọng nhất khi dâng lễ cúng rằm là sự thành tâm.
3. Nên thắp bao nhiêu nén hương khi cúng rằm?
Theo quan niệm dân gian, số nén hương được thắp mang những ý nghĩa hoàn toàn khác nhau.
+ Thắp 1 nén: cầu bình an, may mắn.
+ Thắp 3 nén: xin tổ tiên, thần Phật linh ứng báo tin để bảo vệ người trong nhà và xua đuổi tai ương.
+ Thắp 5 nén: đây là cách mà các thầy pháp dùng để dự báo hung cát cho người khác hoặc mời gọi thần linh về xin ý kiến.
+ Thắp 7 nén: mời gọi thần linh, thiên binh thiên tướng. Nếu không phải việc bất đắc dĩ thì bạn không nên thắp hương theo cách này.
+ Thắp 9 nén: đây được coi là tín hiệu cầu cứu khi cấp bách. Nếu rơi vào tình huống bất đắc dĩ, không thể nhờ cậy được ai, không cầu được thần linh về cứu giúp thì mới sử dụng. Thắp 9 nén hương là để kêu cầu Ngọc Hoàng Đại Đế và Thập điện Diêm Vương đoái thương, cứu giúp muôn dân khỏi cảnh tai ương, cứu khổ cứu nạn. Nếu thắp chín nén hương, nên bày hương theo 3 hàng 3 cột.
4. Văn khấn rằm tháng Chạp
VĂN KHẤN CÚNG THỔ CÔNG VÀ CÁC VỊ THẦN
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)
– Con lạy chín phương Trời, mười Phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Đông Thần Quân
– Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch
– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần
– Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần
– Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: ...
Ngụ tại: ...
Hôm nay là ngày … tháng … năm … tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ Địa. Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này. Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)
VĂN KHẤN CÚNG GIA TIÊN
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần.
– Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển Tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ)
Tín chủ (chúng) con là: ...
Ngụ tại: ...
Hôm nay là ngày ... gặp tiết ... (ngày rằm, mồng một), tín chủ con nhờ ơn đức trời đất, chư vị Tôn thần, cù lao Tiên Tổ, thành tâm sắm lễ, hương, hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời: Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ..., cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, làm ăn phát tài, gia đình hòa thuận.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật !
Nam mô A Di Đà Phật ! (3 lạy)