Có một câu nói rất hay rằng: "The hand that rocks the cradle rules the world" (tạm dịch là: "Bàn tay đưa nôi là bàn tay thay đổi thế giới") để nói về sức ảnh hưởng mạnh mẽ của người mẹ tới những dấu mốc trong cuộc đời mỗi đứa trẻ. Hình ảnh "bàn tay" còn có thể mở rộng ra là sự chăm sóc, nuôi dưỡng, đồng hành của cả người cha trong hành trình lớn lên của một em bé, bởi vai trò của người cha cũng vô cùng ý nghĩa và đặc biệt đối với sự trưởng thành của một đứa trẻ.
Nuôi dạy con trong những năm tháng đầu đời là một công việc vô cùng vất vả và tốn nhiều công sức, để giữ được sự cân bằng và giúp việc nuôi con trở nên "dễ thở" hơn, các bố mẹ rất nên tìm kiếm sự trợ giúp, hỗ trợ từ những người mà mình tin tưởng. Trong cuốn sách "Mỗi ngày 15 phút yêu con"(NXB Phụ Nữ), có chia sẻ thông tin về một cuộc khảo sát với các độc giả nữ của tờ tạp chí nổi tiếng Young Parent về các "dấu hiệu" của một người mẹ tuyệt vời, kết quả là những ý kiến chia sẻ nhận được nhiều sự tán đồng, ủng hộ nhất lại là những bí quyết rất đơn giản và đời thường, một trong những "dấu hiệu" đó chính là: "Một người mẹ tuyệt vời là người luôn biết tìm kiếm sự giúp đỡ".
Tuy nhiên, tìm kiếm sự giúp đỡ không đồng nghĩa với việc bố mẹ phó thác toàn bộ việc chăm sóc và nuôi dạy con cho người khác, cho dù người đó có là ông bà của chúng; tìm kiếm sự giúp đỡ là để bạn có thời gian nghỉ ngơi và tập trung năng lượng vào những hoạt động và tương tác ý nghĩa, chất lượng với con – những hoạt động mà cha mẹ nhất định cần tự tay làm cho con, bởi đó chính là cách đơn giản và hiệu quả nhất để bạn thể hiện tình yêu thương và sự che chở mà bạn dành cho con. Dưới đây là danh sách những việc như vậy.
1. Tắm cho con hàng ngày
Những bài học về giới tính và an toàn cơ thể tuyệt vời mà trẻ học được chính là trong lúc tắm và vệ sinh cơ thể cùng bố mẹ, ngay từ khi còn rất nhỏ, trẻ đã cần được giới thiệu và có nhu cầu tìm hiểu về cơ thể mình, vì thế, không ai khác, chính bố mẹ phải người hàng ngày tắm rửa cho con và trò chuyện cùng con về chủ đề này.
Bố mẹ hãy tắm cho con từ khoảnh khắc đầu tiên con chào đời, bạn hoàn toàn có thể làm tốt việc này mà không cần nhờ đến các dịch vụ tắm bé. Hãy chuẩn bị kiến thức và thực hành tại các lớp học tiền sản dành cho cha mẹ và tắm cho con bằng tất cả sự nâng niu và tình yêu thương của bạn. Hãy biến giờ tắm cho con thành khoảng thời gian chất lượng, vui vẻ và thú vị bên con bằng cách luôn nhìn vào mắt con và trò chuyện với chúng. Khi trẻ con nhỏ, bố mẹ có thể đọc to các bộ phận mà bạn đang tắm cho trẻ ví dụ: "Bố/mẹ đang tắm bàn tay xinh xắn cho con này!"… để dần dạy trẻ về các bộ phận trên cơ thể; khi con dần lớn hơn, hãy dạy con cách tự tắm và làm vệ sinh cơ thể mình để trẻ có thể dần tự làm việc đó.
2. Massage cho con
Massage cho trẻ là hoạt động kết nối tình cảm tuyệt vời giữa bố mẹ và con, giúp trẻ có được cảm giác an toàn và hạnh phúc, thế nhưng, ngày càng có nhiều cha mẹ giao công việc quan trọng này cho người khác vì lý do họ không đủ "chuyên môn" để làm việc này.
Trong một bài báo trên trang Asiaone, một chuyên gia của IAIM – Hiệp hội massage cho trẻ sơ sinh tại Singapore chia sẻ rằng, một số các bố mẹ tham gia khóa học massage cho con tại bệnh viện mà đi cùng với người thân hoặc người giúp việc đều bị từ chối hướng dẫn. Bà Sylvie Hetu, một huấn luyện viên có 31 năm kinh nghiệm trong việc hướng dẫn các bố mẹ cách massage cho trẻ sơ sinh tại IAIM Singapore nhấn mạnh rằng: "Người thực hiện việc massage cho trẻ nên là bố mẹ chứ không phải bất cứ một người nào khác, bởi vì nó có thể mang tới những nguy hiểm không lường trước được đối với trẻ sơ sinh. Khi bố mẹ để người lạ massage cho con, chính là chúng ta đang gửi tới trẻ một thông điệp rằng những người không quen biết và có mối quan hệ gắn bó với trẻ đều có thể được động chạm vào trẻ một cách thân mật và đó thực sự là một hành động rất có hại". Bà Hetu còn nhấn mạnh rằng điều này sẽ có ảnh hưởng đến đứa trẻ trong suốt quãng đời còn lại.
Chính vì vậy, bố mẹ hãy là người trao cho trẻ những cử chỉ âu yếm và dịu dàng trong khoảng thời gian massage cho con mỗi ngày!
3. Đọc sách và hôn tạm biệt con lúc đi ngủ
Sự có mặt của bố mẹ và những nụ hôn chúc ngủ ngon dành cho trẻ là một chất xúc tác cảm xúc tuyệt vời giúp trẻ có một giấc ngủ sâu và ngon. Sau một ngày dài với vô số các hoạt động và sự kiện, trẻ rất cần có những giây phút thư giãn bên bố mẹ - những người mà trẻ tin tưởng và gắn bó nhất để chia sẻ và giải tỏa những nỗi băn khoăn và sự khó chịu mà trẻ đã trải qua trong ngày. Bố mẹ sẽ lắng nghe được cảm xúc và suy nghĩ của con nhiều hơn, sâu hơn để kịp thời chia sẻ và giúp trẻ vượt qua những khó khăn mà trẻ gặp phải trong suốt một ngày dài.
Vì thế, cho dù bố mẹ có bận rộn và mệt mỏi đến mấy, hãy luôn ưu tiên và dành cho con 15-30 phút trước giờ đi ngủ để trò chuyện, đọc sách và hôn chúc con ngủ ngon mỗi ngày!
4. Nấu ăn cho con và ăn cùng con
Thói quen ăn uống lành mạnh và những kiến thức về dinh dưỡng đầu đời có ảnh hưởng vô cùng mạnh mẽ tới việc xây dựng nền tảng sức khỏe của trẻ. Tất cả những điều đó trẻ sẽ học từ việc quan sát cha mẹ qua những bữa ăn gia đình.
Nhiều nghiên cứu xã hội và tâm lý học cũng đã chỉ ra rằng, những trẻ thường xuyên được ăn sáng và ăn tối cùng cha mẹ, có những bữa ăn gia đình ấm cúng và chất lượng là những đứa trẻ hạnh phúc và có xu hướng học tập tốt hơn, cũng như có khả năng cân bằng cuộc sống tốt hơn những trẻ khác.
Trẻ được tham gia nấu ăn, chuẩn bị bữa ăn cho gia đình cũng là những trẻ dễ dàng tiếp nhận những thực phẩm, món ăn mới hơn và hào hứng với các bữa ăn hơn, chúng cũng ăn uống ngon miệng hơn và hấp thu các chất dinh dưỡng tốt hơn. Không chỉ thế, việc tham gia nấu ăn còn mang đến cho trẻ cơ hội khám phá và rèn luyện rất nhiều kĩ năng cũng như những điều thú vị về màu sắc, mùi vị, chất liệu… để phát triển tốt tất cả các giác quan của mình.
Để bữa ăn gia đình trở thành khoảnh khắc đầy sự chia sẻ, chăm sóc và yêu thương, bố mẹ hãy cất điện thoại di động, tắt tivi để cùng con thưởng thức bữa ăn một cách chú tâm và trọn vẹn.
5. Đưa con đi học và đón con đi học về
Cuộc sống bận rộn khiến cho các bố mẹ ngày càng ít thời gian để đưa/đón con đi học mỗi ngày. Nếu có thể, ít nhất trong giai đoạn con học mầm non, hãy lựa chọn những trường học ở gần nhà để mỗi ngày bố mẹ có thể cùng con đi bộ tới trường và về nhà (hoặc tự đưa con đến trường và đón con về thay vì đi học bằng xe bus của trường). Quãng đường từ nhà đến trường thực sự sẽ trở thành một thế giới tuyệt vời của trẻ nếu chúng được nắm tay đi cùng bố mẹ và trò chuyện.
Việc đưa con đi học và đón con về mỗi ngày cũng là cơ hội tốt để các bố mẹ có thể quan sát môi trường học tập, các mối quan hệ bạn bè, không khí trường lớp của con… để kịp thời phát hiện ra các vấn đề (nếu có) mà con đang gặp phải, bởi vì không phải lúc nào trẻ cũng chia sẻ với cha mẹ những chuyện xảy ra với mình ở trường. Vì thế, những đứa trẻ được bố mẹ đưa đón tới trường và lúc đi học về thường có xu hướng sẽ ít gặp các vấn đề ở trường học như bạo lực học đường, bắt nạt học đường hơn.