Người nông dân tại Puducherry trở lại làm việc với các biện pháp phòng dịch. (Ảnh: ANI Photo)
Các vùng nông thôn Ấn Độ từng được coi là nơi an toàn nhất trong đại dịch Covid-19 nếu so với thủ đô New Delhi hay thủ phủ tài chính Mumbai. Tuy nhiên, sự thanh bình này đã chấm dứt khi lần lượt những vùng quê nghèo cứ nối tiếp nhau trở thành vùng dịch, thành những khu cách ly với hàng nghìn người dân. Virus SARS-CoV-2 đã theo chân những người lao động nhập cư, vốn mất việc làm tại các thành phố lớn vì dịch bệnh Covid-19 và các lệnh phong tỏa toàn quốc, trở về các làng mạc, gia đình của họ. Các bang nghèo như Bihar, Assam, Jharkhand, Odisha và Uttar Pradesh là các địa phương đón nhiều lao động nhập cư trở về quê nhất.
Và theo một thống kê nội bộ của Chính phủ Ấn Độ do hãng tin Bloomberg trích dẫn, những bang này là nơi chứng kiến số ca nhiễm SARS-CoV-2 mới tăng nhanh nhất trong 2 tuần liên tiếp, tính tới ngày 8/6. Các quận vùng nông thôn của hai bang Rajasthan và Karnataka cũng là nơi lây lan rất nhanh những tuần vừa qua. Ước tính mới nhất của Viện Quốc gia Cải cách thể chế của Ấn Độ (Niti Aayog) cho thấy, tình trạng lây nhiễm đã xuất hiện tại 98 trong tổng số 112 quận nông thôn nghèo nhất tại Ấn Độ, so với chỉ 34 quận có virus SARS-CoV-2 hôm 25/4.
Một ví dụ rõ ràng nhất là làng Choudhari Tikarapada, thuộc quận Ganjam của bang Odisha. Ngôi làng có 5.000 nhân khẩu này hoàn toàn không có virus SARS-CoV-2 tới tận cuối tháng 5. Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi kể từ khi 200 lao động của làng trở về quê sau khi mất việc tại hai bang Maharashtra và Tamil Nadu. Họ bị buộc cách ly 7 ngày mới được bước vào làng. Tuy nhiên, như vậy vẫn là chưa đủ. Ngay sau khi 13 người được phát hiện dương tính với SARS-CoV-2, toàn bộ ngôi làng Choudhari Tikarapada đã bị phong tỏa. Tất cả người dân bị buộc ở trong nhà. Vấn đề là những quận nông thôn như Ganjam đang khá phổ biến tại Ấn Độ, nơi hệ thống y tế và bác sỹ vừa thiếu và yếu, người dân hầu hết phải đi khám bệnh tại các đô thị lân cận. Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới, Ấn Độ dành 3,7% tổng sản phẩm quốc nội GDP chi tiêu cho lĩnh vực y tế, thuộc nhóm thấp trên thế giới. Điều này đang đặt hệ thống bệnh viện Ấn Độ vào tình trạng quá tải với một cú sốc lớn như Covid-19. Sự di chuyển của hàng đoàn người lao động mất việc về quê đang tạo điều kiện cho kịch bản này xảy ra.
Một ví dụ khác là tất cả 33 quận vùng nông thôn của bang Rajasthan đã có ca lây nhiễm Covid-19, sau khi hơn 1,1 triệu lao động rời các thành phố như Mumbai, Pune, Ahmedabad về quê trong tháng 5. Giáo sư Prabhat Jha, thuộc trường đại học Toronto (Canada) cho rằng chính phủ Ấn Độ cần công bố các dữ liệu về xét nghiệm Covid-19 đã được xóa bỏ nhận dạng để giúp các nhà điều tra dịch tễ có thể hiểu được cách thức lây lan của đại dịch này thông qua các làn sóng người nhập cư.
Thách thức cực lớn đang đặt ra với chính phủ của thủ tướng Narendra Modi khi phải kiểm soát được dịch Covid-19 tại các vùng nông thôn, nơi hạ tầng y tế rất yếu kém, cùng với điều kiện sinh sống thấp khiến những địa phương này trở thành vùng đất màu mỡ cho dịch bệnh lây lan./.