PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu: 6 sai lầm nguy hiểm khi chăm sóc trẻ mắc Covid-19 tại nhà

Trẻ cần nhập viện khi nào?

Theo phác đồ điều trị Bộ Y tế có những khuyến cáo các triệu chứng cần cho trẻ mắc Covid-19 nhập viện như: trẻ thở nhanh, kém ăn, bỏ bú, thậm chí là trẻ ăn uống được nhưng kém hơn một chút, chỉ số SpO2 dưới 96%.

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y cho biết, trẻ mắc Covid-19 chỉ cần theo dõi, điều trị tại nhà, một tỷ lệ rất nhỏ vào viện khám. Với những trẻ có triệu chứng thở nhanh, chỉ số SpO2 giảm, bác sĩ cần chỉ định chụp X-quang, nếu X-quang bình thường thì kiểm tra lại, có thể cho trẻ về nhà.

Trẻ chuyển nặng và nguy kịch khi SpO2 tụt, trẻ kém ăn, bỏ bú, tổn thương phổi rõ rệt, thậm chí có trường hợp bị sốc, suy đa phủ tạng, phải thở máy… Trường hợp này, trẻ bắt buộc phải nhập viện.

Đối với trẻ mắc Covid-19 có bệnh  là yếu tố gây nguy cơ bệnh nặng chứ không phải là yếu tố quyết định các cháu nhập viện hay không? Vì có rất nhiều trường hợp có bệnh nền nhưng không diễn biến nặng.

Sai lầm thường hay gặp khi điều trị cho trẻ

Bắt trẻ đeo khẩu trang cả ngày

PGS.TS Hiếu cho hay, ­quá trình điều trị trẻ tại nhà phụ huynh đừng quá căng thẳng, bắt trẻ đeo khẩu trang suốt ngày đêm. Trẻ trên 2 tuổi nên đeo khẩu trang nếu trẻ tiếp xúc người chưa nhiễm, đa phần không nên đeo khẩu trang.

Nếu bắt trẻ phải đeo khẩu trang 24/24 nhất là khi ngủ sẽ làm trẻ bị thiếu oxy, ảnh hưởng hô hấp. Cha mẹ cố gắng cho trẻ vui chơi nhẹ nhàng, không cấm trẻ vui chơi, tập thể dục. Đây là cách để theo dõi trẻ có bình thường không, chỉ hạn chế trẻ hoạt động mạnh, ra nhiều mồ hôi.

Không thiết lập đường dây cố định với nhân viên y tế

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh, quá trình chăm sóc trẻ mắc Covid-19 tại nhà, người chăm sóc nên thiết lập đường dây cố định với nhân viên y tế. Hiện nay, có nhiều đường dây nóng của hệ thống y tế, chúng ta nên chọn 1 đường dây để theo ngay từ đầu.

"Chúng ta đừng hôm nay gọi đường dây nóng này, mai gọi đường dây khác, hôm nay nghe lời hàng xóm mách, hôm sau lại nghe một bác sĩ khác. Như vậy, các phụ huynh sẽ bị hoảng loạn, lúng túng và hệ thống y tế không theo dõi chặt chẽ được các trường hợp", PGS.TS Lân Hiếu nói.

Sử dụng sai máy đo SpO2

PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu lưu ý thêm về việc chọn thiết bị đo chỉ số SpO2. Thiết bị này có nhiều loại dành cho người lớn, trẻ em và trẻ sơ sinh. Đa phần các gia đình mua thường mua 1 loại và dùng chung cho cả nhà.

"Đây là nguyên nhân sai chỉ số SpO2 của trẻ. Tôi thường nhận những cuộc điện thoại ban đêm báo SpO2 của trẻ 78% hay 80% nhưng thực tế là đo sai.

Nhiều trường hợp kết nối video call với bác sĩ mới biết mình đo ngược. Với trẻ em, có thể dùng máy của người lớn để đo nhưng chú ý chọn ngón chân to (ngón chân cái) ngón tay chỉ dùng 2 ngón tay nếu tay quá bé.

Chúng ta đo nhiều lần, kết hợp giữa triệu chứng lâm sàng và đo SpO2 để đánh giá tình trạng của trẻ. Ví dụ cháu hồng hào, bình thường nhưng đo SpO2 chỉ 80%, 90% đừng vội lo lắng, hãy bình tĩnh đo lại", PGS Hiếu nói.

Dùng sai thuốc hạ sốt

Về thuốc hạ sốt, phụ huynh chỉ cho con uống khi sốt 38.5 độ C trở lên, liều lượng phải theo cân nặng. Không được dùng thuốc người lớn pha cho trẻ uống.

"Tôi đã gặp trường hợp bí quá, không có sẵn thuốc nên phụ huynh đã lấy thuốc người lớn, bẻ đôi và thả vào nước cho con uống khiến cháu có thể bị ngộ độc Paracetamol, gây suy gan cấp", PGS.TS Hiếu lưu ý.

Lựa chọn bệnh viện

Khi trẻ có các dấu hiệu thở nhanh, khó thở dữ dội, rút lõm lồng ngực, li bì, lờ đờ, bỏ bú, tím môi đầu chi, chi lạnh, nổi vân tím… bằng mọi cách, phụ huynh phải đưa trẻ vào bệnh viện. Phụ huynh hãy đưa trẻ vào bệnh viện gần nhất có khả năng điều trị Covid thay vì lựa chọn bệnh viện tốt. Vì có nhiều trường hợp cháu bé chỉ đến viện chậm chút đã bị suy hô hấp nặng, ảnh hưởng đến tính mạng.

Dùng thuốc chống đông, chống viêm

Về vấn đề dùng thuốc một số phụ huynh khi chăm sóc trẻ mắc Covid-19 nghe lời khuyên trên mạng, cho trẻ uống thuốc chống đông, chống viêm.

"Đây là việc rất nguy hiểm. Các nghiên cứu đã chứng minh, trẻ nhỏ khả năng đề kháng với virus tốt hơn và các cơn bão cytokine ít hơn so với người lớn. Các loại thuốc này chỉ dùng cho người lớn và được sự đồng ý, kê đơn của bác sĩ. Với trẻ em tuyệt đối không nên dùng", PGS Hiếu khuyến cáo.