"Sữa cỏ", sữa kém chất lượng tràn lan "chợ mạng": Điều kiện quảng cáo đối với sản phẩm sữa ra sao?

Đồng thời, cá nhân vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc cải chính lại thông tin và buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm in, tạp chí in quảng cáo.

Đối với tổ chức vi phạm thì mức phạt tiền bằng 2 lần cá nhân vi phạm.

Nếu hành vi trên có đủ yếu cố cấu thành tội phạm thì có thể xử lý theo điều 197 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội quảng cáo gian dối (không áp dụng với pháp nhân thương mại). Theo đó, người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

WHO cảnh báo quảng cáo có nhiều sai lệch

Mới đây tại sự kiện hưởng ứng Tuần lễ Nuôi con bằng sữa mẹ, Tiến sĩ Juliawati Untoro, Trưởng nhóm Dinh dưỡng, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Khu vực Tây Thái Bình Dương, đã có báo cáo công bố kết quả nghiên cứu đa quốc gia về Tiếp thị sữa công thức ảnh hưởng đến quyết định nuôi dưỡng trẻ cho hay các nhà sản xuất, bán hàng đã sử dụng thông điệp tiếp thị "bóng bẩy và dễ gây hiểu lầm".

"Họ sử dụng hình ảnh, tuyên bố sai lệch về khoa học, khiến người tiêu dùng lầm tưởng rằng sữa công thức gần bằng hoặc tốt hơn sữa mẹ như dưỡng chất HMO và DHA", đại diện của WHO cho biết.

Nghiên cứu này diễn ra từ từ tháng 8/2019 đến tháng 4/2021, trên 8 quốc gia đại diện cho các châu lục và vùng lãnh thổ khác nhau như Anh, Trung Quốc, Nam Phi, Nigeria, Bangladesh, Việt Nam...

Báo cáo này cho rằng sữa ở Việt Nam được tiếp thị qua nhiều kênh và nhiều cách, phổ biến và tràn lan.

Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy việc tiếp thị này có ảnh hưởng lớn đến thái độ của bà mẹ, người tiếp xúc. Theo đó, 82% bà mẹ Việt biết về sữa công thức giai đoạn 2 (trẻ ở độ tuổi 6-12 tháng) và 96% trong đó cho rằng sữa công thức là cần thiết. Điều này làm suy giảm tầm quan trọng của việc nuôi con bằng sữa mẹ.

Tiến sĩ Juliawati Untoro cho hay, nhiều chiến lược tiếp thị sữa công thức ở Việt Nam "thường sai lệch khoa học", bao gồm những tuyên bố không có đủ căn cứ khoa học như sữa công thức có thể cải thiện chiều cao, cân nặng hoặc sự phát triển trí não của trẻ. Những tuyên bố tiếp thị này làm trầm trọng thêm những thách thức mà các cha mẹ phải đối mặt, bằng cách làm gia tăng sự lo lắng về việc cho con bú và chăm sóc trẻ sơ sinh.

"Thông điệp tiếp thị sữa cũng đưa ra tuyên bố các loại sữa chuyên biệt có thể giải quyết được các vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh như đau bụng, trào ngược, quấy khóc mặc dù không có đủ bằng chứng về hiệu quả", kết quả nghiên cứu cho hay.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng; các hãng sữa sử dụng cán bộ y tế để tạo sự tin tưởng, uy tín khi tiếp thị, sẵn tràng trả hoa hồng, tổ chức hội nghị, đào tạo, tài trợ cho nghiên cứu, hàng hóa, quà tặng và chi trả các chuyến đi quảng bá sản phẩm.

Theo nghiên cứu này, cán bộ chuyên môn y tế là đối tượng mục tiêu và là "công cụ chính" trong chiến lược tiếp thị của các công ty sữa công thức. Lý do là bởi, các cán bộ y tế có thể tiếp cận cá nhân, có vai trò đáng tin cậy và là các kênh giáo dục chính về thực hành nuôi dưỡng trẻ sơ sinh.

"Các cán bộ y tế ở Việt Nam, Marốc và Nigeria, theo nghiên cứu có sự liên hệ với các công ty sữa công thức là phổ biến", kết quả nghiên cứu cho biết.