Trời rét đậm, cẩn thận nguy cơ đột quỵ và đột tử: Bác sĩ mách 9 cách phòng ngừa

Thạc sĩ, bác sĩ Trần Quốc Khánh – Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho một phần não bị giảm hoặc mất hoàn toàn do mạch máu não bị tắc hoặc bị vỡ khiến các mô não không nhận được oxy và chất dinh dưỡng, tế bào não bắt đầu chết dần trong vài phút.

Có hai loại đột quỵ chính theo thương tổn đó là: Thể mạch máu não bị tắc nghẽn là nhồi máu não và thể mạch máu não bị vỡ gọi là xuất huyết não.

Một số người có thể chỉ bị gián đoạn tạm thời lưu lượng máu đến não là cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua. BS Khánh lưu ý đây cũng là "điềm báo" về nguy cơ đột quỵ về sau nếu không được dự phòng sớm.

Đối với nhồi máu cơ tim, về cơ chế giống như thể nhồi máu não, tức là các tế bào cơ tim bị thiếu máu cấp tính do mạch nuôi tim bị tắc nghẽn khiến tim bị "chết" một phần hoặc toàn bộ tử vong rất nhanh.

Cả hai bệnh này đều cấp tính và quan trọng nhất đó là dự phòng.

Thạc sĩ Khánh cho biết 9 điều cần nhớ để dự phòng cơn đột quỵ, nhồi máu cơ tim trong ương lai.

Một là, luôn tuân thủ điều trị và kiểm soát đường máu, mỡ máu và huyết áp với những người cao huyết áp, tiểu đường hay tăng mỡ máu.

Hai là, xây dựng và duy trì những thói quen tốt cho sức khoẻ hằng ngày như không hút thuốc lá, giảm rượu mạnh, ngủ trước 23h và dậy sớm thể dục có thể đi bộ, chạy bộ, đạp xe, tập Yoga, dưỡng sinh, bài tập với bóng Gym tại nhà...

Gần tết và tết mọi người hay phá vỡ những thói quen này và rất dễ phải trả giá bằng chính mạng sống của mình. Khi chúng ta thể dục thể thao thường xuyên hệ thống tim mạch được cải thiện, thành mạch máu tăng cường sức bền và những khối xơ vữa cũng được loại bỏ.

Ba là, tránh những thói quen không tốt trong ăn uống làm tăng nguy cơ bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim như ăn quá mặn, ăn nhiều thực phẩm xào, rán, quay, nướng, thịt nguội, xúc xích hay những thực phẩm đóng hộp công nghiệp. Chúng ta nên tạo thói quen ăn sáng đủ đầy, ăn trưa vừa phải và ăn tối ít, thực phẩm thì nên ưu tiên kho nhạt, luộc, hấp, nấu canh, salad.

Bốn là, tránh ngồi lâu 1 tư thế vì rất dễ hình thành những cục huyết khối bắn đi gây tắc mạch não, mạch vành, mạch phổi. Khi ngồi máy bay-ô tô dường dài, ngồi làm việc lâu...cứ tối đa 60 phút nên rời khỏi vị trí, vận động ép giãn cơ thể, vươn thở, co duỗi tay chân dăm phút, anh chị nhé!

Năm là, thuốc lá, rượu mạnh, tiểu đường, béo phì, cao huyết áp và bệnh rung nhĩ-loạn nhịp là 6 nguy cơ "hạng nặng" dẫn đến đột quỵ/nhồi máu cơ tim cần loại bỏ hoặc kiểm soát tốt ngay từ bây giờ, anh chị nhé! Nếu có dùng chất cồn ưu tiên rượu vang, rượu nhẹ dưới 30 độ.

Sáu là, người có nguy cơ cao bị đột quỵ/nhồi máu cơ tim bao gồm: Tăng cân béo phì, ít vận động thể thao, người bị cao huyết áp tiểu đường tăng mỡ máu, người có tiền sử người thân bị tai biến, nhồi máu, người đang chữa ung thư, người bị bệnh thận mạn tính hoặc bị bệnh hệ thống-miễn dịch, phụ nữ có tiền sử bị tiểu đường thai nghén hoặc tiền sản giật, người nằm lâu sau phẫu thuật (thay khớp, phâu thuật ổ bụng...).

Những ai có một hay nhiều những yếu tố trên nên tạo thói quen đi kiểm tra sức khoẻ định kỳ hằng năm đặc biệt là khám chuyên khoa tim mạch. Có thể chụp cắt lớp khảo sát mạch vành tim, chụp cộng hưởng từ sọ não mạch máu não, siêu âm động mạch cảnh hai bên để phát hiện sớm những bất thường trong hệ thống mạch máu.

Bảy là, stress là một nguyên nhân lớn dẫn đến đột quy, nhồi máu cơ tim. Tốt nhất buông bỏ bớt và luôn trân quý từng ngày được sống. Vui vẻ thoải mái với những gì đang có.

Tám là, mùa lạnh này cần tránh để cơ thể tiếp xúc với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, đặc biệt người già. Sau khi tỉnh giấc hoặc sau tiệc rượu chưa vội tung chăn rời khỏi giường hoặc "lao" ra đường ngay. Luôn xoa lòng bàn tay bàn chân vào nhau hoặc khởi động cơ thể trong chăn 1 lúc trước khi ra ngoài hoặc cần mặc ấm trước khi rời tiệc vì ăn mặc phong phanh rất dễ tai biến.

Chín là, thường xuyên chú ý đến những dấu hiêu báo trước dù mơ hồ nhưng lại có ý nghĩa rất lớn để phát hiện và xử lý kịp thời tai biến và nhồi máu như:

Đột ngột đau nhức đầu hoặc đang ăn cơm tự nhiên rơi đũa hoặc lắp bắp nói khó dấu hiệu của đột quỵ. Chúng ta có thể kiểm tra nhanh thêm những dấu hiệu như bảo người đó nói to chứ "A" với hơi dài, hoặc bảo thè lưỡi, huýt sáo.

Nếu lưỡi lệch 1 bên, khó khăn khi huýt sáo, méo miệng, không nói tròn vành chữa A. Nhanh chóng liên hệ xe cấp cứu để đưa bệnh nhân đến viện nhanh nhất có thể.

Nếu hồi hộp đánh trống ngực, kích thích vã mồ hôi kèm đau thắt ngực trái, cơn đau có thể lan sau lưng hoặc lan lên vai trái cần nghĩ đến nhồi máu cơ tim. Ngay lập tức nên gọi cấp cứu và nạn nhân cần nằm yên một vị trí.