Vì sao nghệ sĩ Hoài Linh không bị khởi tố?

"Chậm trễ" chuyển 13 tỷ đồng

Sáng 22/12, Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã có quyết định về vụ án hình sự liên quan việc quyên góp từ thiện của nghệ sĩ Hoài Linh. Trước đó, Hoài Linh đã bị 4 người gửi đơn tố cáo đến Công an TP.HCM tố cáo về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hơn 13 tỷ đồng qua việc kêu gọi từ thiện miền Trung.

Tuy nhiên, dựa trên kết quả điều tra, cơ quan chức năng đã xác định nội dung các tố giác không có sự việc phạm tội. Vì thế, Phòng Cảnh sát hình sự (PC02), Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự số 1156-01, ngày 23/11/2021.

Trước đó, vào năm 2020, khi miền Trung trải qua đợt lũ lụt, nghệ sĩ Hoài Linh đã đứng ra kêu gọi quyên góp. Số tiền được cơ quan chức năng xác đinh là 15,4 tỷ đồng. Tuy nhiên, do tình hình dịch Covid-19, nam nghệ sĩ đã không thể đi trao dẫn đến tình trạng chậm trễ giải ngân.

Sau khi sự việc 13 tỷ đồng gây bức xúc dư luận. Hoài Linh đã lên tiếng thừa nhận hiện số tiền danh hài kêu gọi ủng hộ giúp đỡ bà con miền Trung vẫn nằm trong tài khoản ngân hàng của anh.

Hoài Linh phân trần: "Nếu lấy sự nghiệp 30 năm của mình để đánh đổi mười mấy tỉ này, thì quý vị cho tôi ý kiến là có "nên" không, chứ đừng nói cái chữ "muốn"? Ông bà mình có câu "Mua danh ba vạn bán danh ba đồng".

Nếu không nhắc tới số tiền này, thì chắc thằng Linh nó ăn, nó giữ tiêu xài cho riêng nó. Kính thưa quý vị, lại có một câu rất hay là "Những gì không muốn người khác biết thì đừng nên làm". Nếu tôi giữ số tiền này ngày hôm nay quý vị không biết thì ngày kia, năm sau quý vị cũng sẽ biết.

Tôi sẽ không làm những nhà hảo tâm tin tưởng tôi phải thất vọng. Tôi sẽ chuyển số tiền đó cho người dân miền Trung".

6 tháng trôi qua, kết luận của cơ quan điều tra đã phần nào "minh oan" được cho Hoài Linh. Tuy nhiên, nhiều người vẫn không khỏi thắc mắc về sự việc 13 tỷ đồng "chậm trễ" có hình thành hành vi phạm tội.

Vì sao nghệ sĩ Hoài Linh không bị khởi tố?

Theo quan điểm của Luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, tại thời điểm nghệ sĩ Hoài Linh và một số nghệ sĩ khác tiến hành kêu gọi, huy động từ thiện để ủng hộ cho nhân dân miền Trung, pháp luật chưa có quy định về việc cá nhân được phép huy động từ thiện. Nghị định 64/2008/NĐ-CP chỉ điều chỉnh việc tổ chức, vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp của các cá tổ chức, đơn vị trong các quỹ được nhà nước quy định.

Do đó, việc đứng ra kêu gọi tiền cứu trợ với tư cách là cá nhân thì không phải là đối tượng điều chỉnh của Nghị định nói trên. Còn cá nhân uỷ thác việc gửi tiền, vật phẩm cho người khác đi làm từ thiện chỉ đơn thuần là quan hệ dân sự, nghệ sĩ Hoài Linh sẽ không thể bị khống chế về thời gian giữ tiền của các mạnh thường quân, căn cứ vào các Điều 138, 562, 565 Bộ luật dân sự 2015.

Cũng theo quy định tại Điều 157 Bộ luật tố tụng hình sự 2015, một trong những căn cứ không khởi tố vụ án hình sự là không có sự việc phạm tội, theo đó, phía nghệ sĩ Hoài Linh đã cung cấp đầy đủ các giấy tờ, hình ảnh sao kê để chứng minh sự trong sạch của mình.

Dù giải ngân chậm trễ, nhưng tới thời điểm hiện tại, phía Hoài Linh đã hoàn thành đầy đủ và rõ ràng việc trao tiền từ thiện. Mặt khác, nếu cơ quan điều tra xác minh thông tin, kết luận nghệ sĩ Hoài Linh không có dấu hiệu tư lợi, chiếm đoạt số tiền từ thiện quyên góp cho đồng bào miền Trung thì không có căn cứ để khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can.

Trường hợp những cá nhân đã tố cáo hành vi của nghệ sĩ Hoài Linh có dấu hiệu lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản không đồng ý với quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan cảnh sát điều tra và Viện kiểm sát TP Hồ Chí Minh có quyền khiếu với Thủ trưởng Cơ quan điều tra, Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp để xem xét, giải quyết, theo quy định tại Điều 469 Bộ luật tố tụng hình sự 2015.

Theo quan điểm của luật sư Trần Xuân Tiền, sự việc này cũng cần được xem xét xử lý hành chính công khai đối với hành vi chậm trễ, thiếu minh bạch trong việc tiếp nhân, phân phối hàng, tiền cứu trợ của nghệ sĩ Hoài Linh.

Việc xử lý hành chính khi có sai phạm đối với những người nổi tiếng, có tầm ảnh hưởng trong xã hội là việc làm cần thiết, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật, tạo niềm tin cho nhân dân, gỡ rối được những khúc mắc, bức xúc bấy lâu nay của họ.