Công thức cho thảm họa: Hệ thống y tế của thành phố này đã chính thức sụp đổ trước Covid-19 vì những sai lầm đáng sợ

Chờ hàng giờ xếp hàng để mua một bình oxy, nhưng đến lượt thì chẳng còn gì. Vội vã mang người thân nguy kịch đến bệnh viện, để rồi phát hiện giường đã chật kín. Và một số người, họ thấp thỏm chờ đợi tin tức của người thân từ ngoài cửa phòng bệnh, chỉ để biết rằng mọi thứ đã quá muộn.

Nhân viên y tế phải làm việc theo ca kéo dài 36 tiếng. Trong khi đó, những người đào mộ cũng bận rộn, dịch chuyển hàng tấn đất để dọn chỗ cho 20.000 lỗ huyệt mới. Và mỗi lỗ huyệt là những xác chết chất chồng lên nhau, trong một khu nghĩa trang đang ngày càng chật chội tại thành phố Manaus, Brazil.

Đây là tình cảnh đang xảy ra ở một thành phố với hệ thống y tế đã sụp đổ. Và đó cũng không phải lần đầu tiên - trong vòng chưa đầy một năm, thành phố biệt lập giữa khu rừng mưa của Brazil đã phải đối mặt với 2 làn sóng dịch bệnh, khiến nhiều người bất ngờ khi cho rằng làn sóng đầu tiên đã đủ lớn để hình thành miễn dịch cộng đồng.

Những lời cảnh báo bị bỏ qua

Manaus là thủ phủ, cũng là thành phố lớn nhất của tiểu bang Amazonas. Thành phố có hơn 30 bệnh viện - cả công lẫn tư - phục vụ cho nhiều cộng đồng nhỏ. Nhưng việc vận chuyển vật tư tại đây thì khá phức tạp. Các con đường không có nhiều, chủ yếu phải qua đường hàng không hoặc đường thủy.

Tháng 4/2020, virus corona chạm đến Manaus và lây lan như một đám cháy rừng hoang dại, mạnh mẽ đến mức giới khoa học tin rằng có thể tạo ra thứ gọi là miễn dịch cộng đồng. Các nhà chính sách lập tức bám vào ý tưởng này, với hy vọng có thể tránh khỏi một cuộc phong tỏa gây ảnh hưởng nặng đến nền kinh tế trong tương lai.

Nhưng tháng 9/2020, tổ chức Oswaldo Cruz (Fiocruz) - viện nghiên cứu y tế tại Brazil - đã khuyên thành phố ban hành lệnh hạn chế kinh doanh và đi lại. Manaus khi đó bắt đầu nhen nhóm đợt dịch lần 2. Nhưng rốt cục, không có quy định nào được ban hành sau đó.

"Chúng tôi đưa ra 13 cảnh báo, với một lần cực báo động vào giữa tháng 12 rằng tình hình rất nghiêm trọng. Tất cả đều xem nhẹ nó, kể cả Tổng thống Jair Bolsonaro," - trích lời Jesem Orellana, nhà nghiên cứu từ Fiocruz. Orellana nhận định nhà chức trách viện vào lý thuyết "miễn dịch cộng đồng" để giải thích cho chính sách nới lỏng của mình, và đây cũng là lý do vì sao công chúng tỏ ra không mấy quan tâm.

Đến cuối tháng 12, số ca nhiễm và tử vong vì Covid-19 tại Manaus là không thể chối bỏ. Thống đốc bang Amazonas Wilson Lima chấp thuận lời khuyên của chuyên gia, ban hành lệnh phong tỏa nhưng vấp phải làn sóng phản đối từ những người ủng hộ chuyện để nền kinh tế tiếp tục vận hành. Lima lập tức rút lui.

Trong bài phỏng vấn với CNN, David Almeida - thị trưởng thành phố Manaus đổ lỗi cho những cuộc biểu tình như vậy, cùng các buổi lễ giao thừa trong bối cảnh dịch bệnh leo thang. Ông cho rằng chúng đã khiến số ca nhiễm tại thành phố vọt lên hơn 248.000, cùng hơn 7050 trường hợp tử vong.

Bắt đầu từ ngày 25/1, toàn bang Amazonas sẽ tiến hành phong tỏa trong vòng 7 ngày.

Không còn đủ oxy nữa

Đầu tháng 1/2021, việc thành phố rơi vào tình trạng thiếu bình oxy đã trở nên rõ ràng hơn, ảnh hưởng mạnh đến các bệnh nhân có triệu chứng Covid-19 nặng.

White Martins - công ty cung cấp bình oxy cho các bệnh viện tại Manaus đã gửi email cho chính quyền và Bộ Y tế vào ngày 8/1, cảnh báo về việc thiếu nguồn cung. Ngày 11/1, Bộ trưởng Bộ Y tế Eduardo Pazuello đến Manaus, chính phủ cũng gửi thêm oxy dự trữ sau đó 1 ngày. Nhưng mọi thứ là không đủ.

1 ngày sau khi Pazuello đến nơi, khủng hoảng nổ ra. Đúng như dự đoán, việc thiếu hụt oxy đã khiến hệ thống y tế của thành phố sụp đổ, buộc nhà chức trách phải chuyển bệnh nhân đến các bang khác. Truyền thông địa phương mô tả bệnh nhân tại đây chết dần vì ngạt thở. Báo cáo sơ bộ của Văn phòng Công tố Liên bang cho biết có khoảng 29 người đã chết vì thiếu oxy. Con số ấy dự tính sẽ tăng lên rất nhiều khi tiếp tục điều tra.

"Thực tại là ở đây đang thiếu hụt bình oxy," - Pazuello thừa nhận.

Đến tận ngày hôm nay, sự thiếu hụt ấy vẫn còn. Tuần qua, phóng viên CNN đếm được có khoảng 40 người xếp hàng chờ mua bình oxy từ một nhà cung cấp tư nhân, để rồi nhận ra chẳng còn hàng mà mua nữa.

"Không có bất kỳ sự chuẩn bị nào với làn sóng mới," - Joseney Costa Vicente (49 tuổi) trả lời khi đang xếp hàng mua oxy cho người mẹ nhiễm bệnh. Mẹ Vicente đã chờ suốt 16 tiếng đồng hồ tại bệnh viện mà không được thở oxy hay nhận được sự chăm sóc nào, và họ quyết định đưa bà về nhà.

"Nó khiến tôi giận dữ. Chúng tôi đều phẫn nộ với tình cảnh này."

Eliane Rodrigues (49 tuổi) thì cho biết cô đã phải chờ 12h đồng hồ để mua oxy. Gia đình cô, ai cũng dương tính với Covid-19, trong đó mẹ cô (71 tuổi) ở tình trạng nặng nhất.

Tất cả những người xếp hàng đều kiệt quệ. Nhiều người tin rằng thà chăm sóc người thân ở nhà còn hơn đưa đến bệnh viện. "Chúng tôi sợ rằng số chết còn đang nhiều hơn người sống."

Thực tế, các bệnh viện của thành phố đều đã đến cực hạn. Vẫn có hơn 530 người đang chờ đợi giường bệnh, theo số liệu của Bộ Y tế Amazonas. Ít nhất 3 bệnh viện nói rằng họ không thể tiếp nhận thêm người. Ngoài phòng bệnh, người người xếp hàng mong có chỗ cho thân nhân. Một số kêu khóc, gào thét trong tuyệt vọng. Trước cửa bệnh viện, nhân viên bảo vệ túc trực nhằm chặn người không có thẩm quyền vượt qua, nhưng cũng không mang đến bất kỳ thông tin gì để xoa dịu sự tuyệt vọng ở đó.

Amanda da Silva chia sẻ, chẳng ai cho cô biết cha cô (71 tuổi) đang ở đâu. Ông mới nhập viện trước đó 2 ngày. "Ngày nào chúng tôi cũng ở đây, và họ chẳng cho biết bất kỳ thông tin gì."

Công thức cho thảm họa

Chính quyền bang Amazonas cho biết sẽ sớm mở thêm 2 bệnh viện với một do chính phủ hỗ trợ, để tăng số giường bệnh trong thành phố. Bộ trưởng Y tế Pazuello đã quay trở lại thành phố, và lần này ông cho biết "sẽ ở lâu" đến khi nào đưa được hệ thống y tế trở lại ổn định.

Nhưng nhiều người dân hiện đang có quá ít tin tưởng về khả năng ứng phó của nhà chức trách với dịch bệnh. Cùng với đó là sự đe dọa từ biến chủng mới, khiến tình hình trở nên phức tạp hơn.

"Những gì đang xảy ra là thực sự nghiêm trọng. Có thể nói tình hình bệnh nhân hiện đáng báo động hơn đợt dịch đầu tiên. Có quá nhiều huyệt mộ tại đất nước này, khi số người chết tăng lên nhanh chóng. Số người nhiễm bệnh nặng cũng lớn hơn rất nhiều, trong khi độ tuổi lại thấp hơn," - Luan Matos de Menezes, một bác sĩ điều trị tích cực (ICU) nhận định.

"Hôm trước, tôi đã chứng kiến một bệnh nhân 24 tuổi chết trong phòng ICU. Trước đó là bệnh nhân 32, rồi 39 tuổi. Ngày càng nhiều bệnh nhân trẻ gặp triệu chứng nghiêm trọng."

"Chúng ta có một cộng đồng tin rằng một học thuyết (sai) về miễn dịch cộng đồng, tin vào các phương thuốc thiếu hiệu quả, cùng với chủng bệnh mới có khả năng lây lan nhanh và nghiêm trọng hơn. Tất cả trở thành một công thức hoàn hảo của thảm họa."

"Vaccine đến quá chậm, phong tỏa cũng vậy."

Link gốc: https://phapluatbandoc.giadinh.net.vn/cong-thuc-cho-tham-hoa-he-thong-y-te-cua-thanh-pho-nay-da-chinh-thuc-sup-do-truoc-covid-19-vi-nhung-sai-lam-dang-so-162212701001000574.htm

Theo ttvn.vn