Luật căn cước có hiệu lực từ 1/7, những trường hợp nào phải làm lại?

Các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước

Luật Căn cước được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6, có hiệu lực kể từ 1/7 tới đây. Một trong những nội dung quan trọng của luật, đó là việc đổi thẻ căn cước công dân (CCCD) thành thẻ căn cước.

Theo đó, từ 1/7/2024, cơ quan chức năng sẽ bắt đầu cấp thẻ căn cước theo mẫu mới. Tuy nhiên theo luật Căn cước quy định, thẻ CCCD đã được cấp trước ngày luật Căn cước có hiệu lực (trước 1/7/2024) sẽ có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ, sau đó người dân mới phải đổi sang thẻ căn cước, trừ trường hợp công dân có nhu cầu đổi từ thẻ CCCD sang thẻ căn cước.

Vậy những trường hợp nào bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước mới?

Theo khoản 2 Điều 24 Luật Căn cước 2023, các trường hợp cấp lại thẻ căn cước bao gồm:

- Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên, phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước;

- Thẻ CCCD gắn chip hết hạn sau ngày 1/7 (thời hạn in trên mặt trước, góc dưới cùng bên trái của thẻ), thì phải đổi sang thẻ căn cước;

- Luật Căn cước quy định các loại chứng minh nhân dân sẽ có giá trị đến hết ngày 31/12/2024. Sau thời điểm này, người dân bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước.

Như vậy, công dân đến độ tuổi phải làm thẻ căn cước là 14 tuổi; khi thẻ CCCD gắn chip hết hạn; Công dân có thay đổi thông tin về nhân thân, thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp lại đơn vị hành chính là những trường hợp bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước mẫu mới từ 1/7/2024.

Ngoài ra, người dân có thể làm thủ tục cấp thẻ căn cước (theo nhu cầu) trong một số trường hợp sau:

- Công dân Việt Nam dưới 14 tuổi, thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước lần đầu, thông qua người đại diện. Đây là quy định mới tại Luật Căn cước so với Luật CCCD, nhằm mở rộng đối tượng được cấp thẻ căn cước;

- Công dân đã có thẻ CCCD gắn chip nhưng muốn đổi sang thẻ căn cước;

- Công dân có thay đổi thông tin về nhân thân, thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính…

Tuy nhiên, ngoài những trường hợp bắt buộc phải đổi thẻ căn cước, Bộ Công an khuyến cáo, người dân không nên đổ xô đi đổi thẻ căn cước, bởi thẻ CCCD cũ vẫn có thể sử dụng đến khi hết thời hạn in trên bề mặt.

Cấp căn cước cho trẻ từ 0 - 6 tuổi như thế nào?

Bên cạnh đó, Luật Căn cước mới bổ sung quy định về quản lý, cấp thẻ căn cước cho người dưới 14 tuổi. Tuy nhiên, việc cấp thẻ cho người dưới 14 tuổi sẽ thực hiện theo nhu cầu, còn đối với người từ đủ 14 tuổi trở lên là bắt buộc.

Về công tác cấp căn cước cho độ tuổi từ 0 - 6 tuổi, Bộ Công an đang xây dựng Thông tư quy định về mẫu thẻ căn cước, mẫu giấy chứng nhận căn cước theo hướng sẽ có 2 mẫu thẻ căn cước bao gồm một mẫu thẻ dùng cho các trường hợp từ 6 tuổi trở lên và một mẫu thẻ cho các trường hợp từ 0 - 6 tuổi (không có thông tin sinh trắc ảnh mặt, vân tay).

Việc cấp thẻ căn cước cho các trường hợp trẻ em từ 0 - 6 tuổi sẽ thông qua người đại diện hợp pháp, cụ thể người đại diện hợp pháp thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước cho người dưới 6 tuổi thông qua cổng dịch vụ công hoặc ứng dụng định danh quốc gia (VNeID).

Trong trường hợp người dưới 6 tuổi chưa đăng ký khai sinh thì người đại diện hợp pháp thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước thông qua các thủ tục liên thông với đăng ký khai sinh trên cổng dịch vụ công, ứng dụng định danh quốc gia hoặc trực tiếp tại cơ quan quản lý căn cước. Cơ quan quản lý căn cước cũng không thu nhận thông tin nhận dạng và thông tin sinh trắc học đối với người dưới 6 tuổi.