Nam sinh trường chuyên trầm cảm vì kỳ vọng của bố mẹ

Chiều 11-10, bác sĩ Đỗ Thùy Dung, Phòng Tâm thần trẻ em và vị thành niên, Viện Sức khỏe Tâm thần thuộc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết cách đây không lâu, các bác sĩ đã điều trị cho bệnh nhân nam P.H. (18 tuổi) bị trầm cảm nặng. Bệnh nhân được gia đình đưa đến bệnh viện sau khi liên tục buồn chán và muốn chết.

Người thân cho biết bệnh nhân là con thứ 2 trong gia đình và là người có tính cách hiền lành, trầm tính, ít nói, ít chia sẻ. Bệnh nhân sống cùng bố mẹ. Bố bệnh nhân là người nghiêm khắc, nóng tính, ít nói, luôn kỳ vọng rất nhiều vào các con, luôn mong muốn con phải học thật giỏi, thi được điểm cao.

Bác sĩ Đỗ Thùy Dung chia sẻ về quá trình điều trị cho nam sinh bị trầm cảm

Mẹ bệnh nhân tính cách dễ chịu hơn nhưng cũng ưa thành tích, luôn mong con đạt kết quả cao trong các kỳ thi. Anh trai đi làm ở Hà Nội, thi thoảng về nhà chơi.

Theo chia sẻ của bệnh nhân với bác sĩ điều trị, trên lớp H. có ít bạn, chỉ tập trung vào học, về nhà không đi chơi, không tập thể dục, thời gian rảnh đọc sách, học bài.

Suốt các năm học tiểu học và THCS, nam sinh này luôn là học sinh giỏi và có niềm đam mê với môn tiếng Anh, nên dành nhiều thời gian và đầu tư cho môn học này. Sau khi thi đỗ một trường THPT chuyên của tỉnh, H. được thầy cô chọn vào đội tuyển ôn thi học sinh giỏi tiếng Anh. Cũng chính vì vậy, bố mẹ luôn hối thúc việc học tiếng Anh với định hướng H. cần phải đạt chứng chỉ IELTS để dễ dàng vào đại học. Điều này khiến H. cảm thấy bị áp lực và dần dần chán nản, ghét cả môn học yêu thích.

Một thời gian sau đó, H. xin ra đội tuyển vì cảm thấy không còn hứng thú trong việc học. Điều này khiến bố mẹ buồn và hay mắng H. Dù vẫn cố gắng duy trì việc học tập các môn học, tuy nhiên áp lực từ gia đình khiến H. dần mất hứng thú, chán nản bi quan, không có định hướng cho tương lai.

Bác sĩ Viện Sức khỏe tâm thần thăm khám, tư vấn cho bệnh nhân bị rối loạn tâm thần do áp lực học tập

"Khoảng 2 tháng trước khi đến bệnh viện khám, nam sinh này cảm thấy chán nản tất cả mọi thứ, không muốn học, trên lớp hay ngủ gục trên bàn, không tập trung nghe giảng, giảm quan tâm thích thú, không đi chơi, không tham gia các hoạt động với lớp, về nhà thường xuyên ở trên phòng không ra ngoài, thường hay cáu kỉnh, khó chịu với mọi người xung quanh. Người nhà cho biết, H. ngủ ít, thường xuyên chơi điện tử tới 2-3 giờ sáng và không học bài" - bác sĩ Dung chia sẻ.

Khi bị bố mẹ nhắc nhở, bệnh nhân không nghe lời như trước, ngược lại còn cáu gắt, vùng vằng, hoặc không nói chuyện. Do ăn uống kém, chán ăn nên H. bị sút cân nhanh. Lúc này, bố mẹ phải nhờ người cô ruột tới nhà nói chuyện cùng và đưa bện

Bệnh nhân có chia sẻ với cô rằng cảm thấy buồn chán, cuộc sống không còn thú vị khi bố mẹ không hiểu, gây áp lực học tập nên H. muốn kết thúc cuộc đời.

Tại bệnh viện, H. được chẩn đoán giai đoạn trầm cảm nặng có ý tưởng tự sát và được chỉ định nhập viện nhưng gia đình chưa thu xếp được người chăm sóc, bệnh nhân được kê đơn thuốc ngoại trú với sự theo dõi sát của gia đình.

Sau khi hết thuốc, tình trạng của bệnh nhân không cải thiện, bệnh nhân không đi học, không nói chuyện với bố mẹ, sử dụng điện thoại nhiều, không chịu hoạt động, thường xuyên ở một mình trong phòng không ra ngoài, ý nghĩ tự sát còn.

"Lúc này bệnh nhân buộc phải nhập viện điều trị nội trú tại Viện Sức khỏe tâm thần. Sau 2 tuần điều trị tích cực, bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt, khí sắc cải thiện, vui vẻ, không còn suy nghĩ tiêu cực, tích cực tập thể dục thể thao, nói chuyện với mọi người xung quanh nhiều hơn. Đặc biệt, bệnh nhân cải thiện mối quan hệ với bố mẹ và có định hướng cho tương lai rõ ràng hơn. Tháng 7 vừa qua, bệnh nhân xuất viện về nhà duy trì thuốc và tái khám theo hẹn. Hiện nam sinh này đã được tuyển thẳng vào một trường đại học ở Hà Nội" - bác sĩ Dung thông tin.

Các bác sĩ cảnh báo tình trạng trầm cảm học đường có xu hướng tăng

Thống kê cho thấy tỉ lệ mắc bệnh trầm cảm ở trẻ em hàng năm là 0,3 - 7,8% ở trẻ em dưới 13 tuổi, 1 - 2% ở tuổi 13 và từ 3 - 7% ở tuổi 15. Các kế hoạch và nỗ lực tự sát xuất hiện rất thấp (dưới 1%) ở trẻ dưới 12 tuổi, sau đó tăng dần đến 15 tuổi, và sau đó chậm hơn cho đến 17 tuổi.

Phần lớn các thanh thiếu niên có sự chuyển đổi từ ý tưởng tự sát sang kế hoạch tự sát với 63,1% và từ ý tưởng tự sát sang nỗ lực tự sát (86,1%), những điều này thường xảy ra trong năm đầu tiên sau khi bắt đầu nảy sinh các ý tưởng tự sát.

Bác sĩ Lê Công Thiện, Trưởng phòng Tâm thần trẻ em và vị thành niên, Viện Sức khỏe Tâm thần, cho biết trầm cảm là một rối loạn tâm thần phổ biến, đặc trưng bởi sự buồn bã, mất đi hứng thú hoặc khoái cảm, cảm thấy tội lỗi hoặc tự hạ thấp giá trị bản thân, bị rối loạn giấc ngủ hoặc ăn uống và kém tập trung.

"Stress từ những sự kiện tiêu cực trong đời sống như sự mất mát người thân yêu, cha mẹ ly hôn, chứng kiến tự sát đều có liên quan đến sự khởi phát trầm cảm ở trẻ em. Tuy nhiên, sự khởi phát trầm cảm ở trẻ em không chỉ từ những biến cố lớn mà những sự kiện căng thẳng nhỏ trong đời sống (bỏ học, bố mẹ mất việc, gia đình mâu thuẫn, khó khăn tài chính trong gia đình, người thân ốm) cũng có thể gây nên các triệu chứng của trầm cảm. Rối loạn trầm cảm chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến hành vi tự sát ở trẻ em" - bác sĩ Thiện nhấn mạnh.

Để dự phòng trầm cảm cho trẻ, các bác sĩ cho rằng trẻ cần được quan tâm, chia sẻ từ phía gia đình, bạn bè, nhà trường và cộng đồng. Đặc biệt, các thành viên trong gia đình cần phải nâng cao hiểu biết về các triệu chứng của trầm cảm và ảnh hưởng của chúng đến mối quan hệ của trẻ với gia đình và bạn bè. Đồng thời, phát hiện sớm các triệu chứng cần điều trị.