Tết Đoan Ngọ của người Việt như thế nào? 

Trong cuốn Phong tục Việt Nam - Đất quê lề thói, lý giải về nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ, tác giả Nhất Thanh diễn giải những cụ nho học xưa cho rằng người Việt thấy người Trung Quốc có tục ngày Tết mùng 5 tháng 5 Âm lịch làm lễ kỷ niệm Khuất Nguyên đời Xuân Thu tuẫn tuyết vì trung nghĩa nên bắt chước theo. Tác giả Phan Kế Bính trong Phong tục Việt Nam cho rằng nguồn gốc Tết Đoan ngọ của người Việt có thể bắt nguồn từ ngày kỷ niệm ông Khuất Nguyên của người Trung Quốc. Tuy nhiên, người Việt không cúng gì ông Khuất Nguyên cả.

Quả thật, không có bằng chứng cho thấy nhận định trên chính xác vì ngày 5/5 âm lịch, ở Việt Nam không có một nhà nào cúng hay nói đến Khuất Nguyên. Trái lại, đối với người Việt, Tết Đoan Ngọ có ý nghĩa quan trọng chỉ sau Tết Nguyên Đán và ngang hàng Tết Trung Thu.

Vào ngày Đoan Ngọ, người Việt xưa có tục con cháu lo biếu Tết cho ông bà cha mẹ, con rể sêu tết nhạc gia, học trò biếu Tết thầy dạy. Ngày nay, nhiều nơi vẫn còn duy trì tục lệ này. Quà biếu Tết mùng 5/5 thường là ngỗng với đậu xanh hay dưa hấu với đường.

Hoa quả, bánh gio...

... cơm rượu nếp...

... và vịt là những món không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết Đoan Ngọ theo truyền thống của người Việt ở nhiều vùng miền khác nhau.

Theo truyền thống Việt, từ sáng sớm, lúc trẻ con còn chưa ngủ dậy, người dân thường lén bôi hồng hoàng vào thóp thở, ngực, rốn của trẻ để trừ trùng. Họ còn cho trẻ đeo chỉ ngũ sắc và một cục hồng hoàng với những túi nhỏ tết hình quả đào, khế, ớt... bằng the lụa màu sắc sặc sỡ. Trẻ nhỏ còn được nhuộm móng tay, chân bằng lá móng, trừ các ngón trỏ.

Người ta cũng thường uống rượu nếp, ăn mận, đào, được cho là để giết sâu bọ từ khi mới thức dậy. Nhiều làng có tục ăn trứng luộc, bánh đa kê (kê ăn lẫn với đường cát và bánh đa). Người lớn thì uống rượu hòa ít tam thần đơn hoặc hồng hoàng, cũng để giết sâu bọ. Người ta cho rằng, ăn rượu nếp để cho sâu bọ say, sau đó những trái cây sẽ làm cho chúng chết.

Sau đó, người dân làm cỗ cúng gia tiên. Vì đang mùa dưa hấu nên nhiều nơi cúng bắt buộc phải có dưa hấu với đường cát.

Ở một số vùng quê, vào giờ Ngọ (12 giờ trưa) ngày 5/5 âmlịch, nhiều người còn đi hái lá làm thuốc. Họ tin rằng đó là giờ có dương khi tốt nhất trong cả năm, cây cỏ thu hái được trong giờ này có tác dụng chữa bệnh tốt hơn, nhất là các chứng ngoại cảm, âm hư. Người ta hái bất cứ loại lá gì gặp trên đường, trong vườn, trong vùng..., miễn sao đủ trăm loại, nhiều ít không kể. Tuy nhiên, người dân hay hái nhất là lá ích mẫu, đơn, cối xay, muỗm, vối… đem về ủ rồi phơi khô, nấu nước uống cho là lành.

Ngoài ra, có nhiều người thường lấy lá ngải cứu kết thành hình con thú tượng trưng cho năm ấy. Sau đó, lá kết được treo giữa cửa để về sau có ai bệnh đau bụng thì dùng làm thuốc rất hiệu quả.

Clip: 5 món ăn ngon ở chợ Hoa lớn nhất Sài Gòn

Theo sohuutritue.net.vn