Vụ phát hiện thai nhi trong khu rác của tòa chung cư ở Hà Nội: Đây là hành vi phá thai hay vứt bỏ con?

Thời gian qua không ít những vụ việc giết con mới đẻ, hoặc phá thai đủ 22 tuần tuổi do những cô gái trẻ sống buông thả, quan hệ tình dục trước hôn nhân gây ra. Hiện tượng cho thấy một bộ phận trong giới trẻ hiện nay thiếu kỹ năng sống, thiếu trách nhiệm.

Mới đây (ngày 17/3), công nhân môi trường trong lúc làm việc tại khu vực tập kết rác tòa nhà chung cư BMM (khu đô thị Nam Xa La, Hà Đông) tá hỏa phát hiện một túi nilon bên trong có xác thai nhi (nguyên hình hài), vụ việc ngay lập tức được thông báo đến cơ quan chức năng.

Thông tin mới nhất liên quan đến vụ việc, ngày 22/3, trao đổi với chúng tôi, lãnh đạo Công an quận Hà Đông cho biết, hiện lực lượng chức năng vẫn đang tập trung điều tra 'thủ phạm', cơ quan pháp y cũng đang tiến hành làm các thủ tục chuyên môn liên quan đến thai nhi.

Nếu hành vi là phá thai trái phép hoặc giết con mới đẻ thì cơ quan điều tra có thể khởi tố vụ án hình sự

Dưới góc độ pháp lý, Ts. Luật sư Đặng Văn Cường (Ủy viên Ban Chấp hành Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam) cho rằng, những hành vi tưởng chừng là chuyện riêng tư nhưng lại có thể nguy hiểm đến tính mạng của bản thân và có thể nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến quyền trẻ em, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Theo vị chuyên gia, để tránh những vụ việc phá thai trái phép, sát hại trẻ sơ sinh thì cần phải tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật một cách sâu rộng, có hiệu quả và giáo dục giới tính, giáo dục kỹ năng sống thường xuyên liên tục cho các bạn trẻ, để những người trẻ nâng cao trình độ nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, có đạo đức và có trách nhiệm với bản thân, với cộng đồng xã hội.

"Khi phát hiện xác thai nhi trong túi nilon như phản ánh, thì việc trình báo với cơ quan chức năng để làm rõ là cần thiết và có thể vụ việc có dấu hiệu tội phạm. Nếu hành vi là phá thai trái phép hoặc giết con mới đẻ thì cơ quan điều tra có thể khởi tố vụ án hình sự".

Song, Ts Cường phân tích, phụ nữ mang thai sinh con là chuyện hết sức bình thường, thậm chí pháp luật Việt Nam cũng không cấm phụ nữ phá thai. Tuy nhiên, việc phá thai phải theo quy định của pháp luật để đảm bảo an toàn cho thai phụ và đảm bảo tính nhân văn, nhân đạo.

Cấm phá thai đủ 22 tuần tuổi

Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm việc phá thai khi thai nhi đã được 22 tuần tuổi. Đồng thời cũng nghiêm cấm việc phá thai vì lý do giới tính, người thực hiện hành vi vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Bởi vậy, cơ quan điều tra sẽ vào cuộc làm rõ thai nhi này là của thai phụ nào, hành vi là phá thai hay trẻ sơ sinh. Nếu thai nhi chưa đến ngày sinh, chưa được sinh ra thì được tính là thai nhi và sẽ xem xét có hành vi phá thai trái phép hay không để xử lý theo quy định của pháp luật.

"Điều 316 bộ luật hình sự quy định tội phá thai trái phép như sau: Người nào thực hiện việc phá thai trái phép cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 03 năm: Làm chết người; Gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61 % trở lên; Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121 %; Đã bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm". TS Cường phân tích.

Còn trường hợp nếu em bé đã được sinh ra mà người mẹ đã sát hại cháu bé do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt thì có thể xử lý hình sự người phụ nữ này về tội giết con mới đẻ.

Điều 124. Tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ quy định:

1. Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

Bởi vậy, trong trường hợp kết quả xác minh cho thấy thai nhi này đã được sinh ra nhưng do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà người mẹ đã giết đứa trẻ này thì sẽ khởi tố về tội giết con mới đẻ theo điều 124 bộ luật hình sự với hình phạt có thể đến ba năm tù.

Trường hợp không giết chết trẻ sơ sinh nhưng bỏ mặc, vứt bỏ dẫn đến đứa trẻ chết thì cũng xử lý hình sự về tội vứt bỏ con mới đẻ theo điều 124 bộ luật hình sự với hình phạt có thể tới 02 năm tù.

Còn nếu trường hợp kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy đứa trẻ đã được sinh ra nhưng bị giết hại mà không phải trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt thì sẽ xử lý người giết hại trẻ sơ sinh này về tội giết người quy định tại điều 123 bộ luật hình sự với hình phạt có thể đến tử hình.

Bởi vậy việc phát hiện xác thai nhi, trẻ sơ sinh là sự việc cần phải xác minh rõ ràng để làm rõ đây là thai nhi hay trẻ sơ sinh và ai là người đã vứt bỏ để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Hành vi nạo phá thai nếu vì mục đích lựa chọn giới tính sẽ bị xử phạt hành chính theo Điều 100 Nghị định 117/2020/NĐ-CP như sau:

- Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính của người mang thai mà không bị ép buộc phải loại bỏ thai nhi.

- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với hành vi dụ dỗ, lôi kéo người mang thai loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.

- Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi đe dọa dùng vũ lực, uy hiếp tinh thần để ép buộc người mang thai loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.

- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng đối với hành vi dùng vũ lực để ép buộc người mang thai phải loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.

- Phạt tiền từ 12.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

+ Cung cấp hóa chất, thuốc để loại bỏ thai nhi mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính;

+ Chỉ định hoặc hướng dẫn sử dụng hóa chất, thuốc hoặc các biện pháp khác để loại bỏ thai nhi mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.

- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi phá thai mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính.