Ảnh minh họa.
- Luôn nói "Tôi không thể"
"Thưa thầy, con không thể tham gia cuộc thi"; "Mẹ ơi, con không thể, con sợ lên sân khấu";...
"Con không thể" dường như đã trở thành câu thần chú của nhiều đứa trẻ. Trên thực tế, đây là những hạn chế tự áp đặt của trẻ. Có một thử nghiệm như sau: Một nhà tâm lý học đặt con bọ chét lên bàn, gõ vào bàn và con bọ chét nhảy cao hơn một mét. Sau đó, họ đặt một tấm bìa che bọ chét và khi vỗ bàn, bọ chét chỉ có thể nhảy đến độ cao của tấm kính che.
Sau đó, nhà tâm lý học tiếp tục hạ độ cao của tấm bìa xuống và bọ chét luôn có thể chủ động thay đổi chiều cao sau khi chạm vào tấm bìa. Sau đó, họ đặt một tấm bìa gần như phẳng với mặt bàn để bọ chét không thể nhảy nữa. Cuối cùng họ cũng bỏ tấm bìa và tiếp tục vỗ bàn, nhưng bọ chét đã ngừng nhảy.
Thí nghiệm này cho tất cả mọi người biết: Đừng bao giờ đặt ra một "tầm cao tâm lý" cho bản thân bởi nó sẽ khiến bạn bằng lòng với hiện trạng, trì trệ và trở nên tự ti hơn. Bạn sẽ phủ nhận bản thân hết lần này đến lần khác.
Đối với những đứa trẻ hay chối bỏ bản thân như vậy, cha mẹ hãy tìm nguyên nhân khiến trẻ tự ti, đó là do áp lực học hành, đòi hỏi bản thân hay do thiếu động lực?
Chỉ bằng cách tìm ra nguyên nhân gốc rễ thực sự, cha mẹ mới có thể "kê đơn thuốc" phù hợp và giúp con họ xây dựng sự tự tin. Vì vậy, đối với trẻ tự ti, cha mẹ cần bắt đầu từ việc nâng cao năng lực của con như khả năng học tập, khả năng độc lập, khả năng giao tiếp,... Chỉ bằng cách nâng cao năng lực cá nhân, trẻ mới có thể tiếp tục có được cảm giác về thành tích và nâng cao sự tự tin trong học tập và cuộc sống.
- Không thể chấp nhận được thất bại, chạy theo lời khen
Trong cuộc sống, nhiều đứa trẻ không thể chấp nhận được thất bại. Nếu không làm tốt trong kỳ thi, trẻ sẽ tự bỏ cuộc và nếu không đạt được vị trí cao trong phần thi hùng biện, trẻ sẽ tự coi thường bản thân.
Hầu hết những đứa trẻ này đều có tính cạnh tranh và muốn trở thành người dẫn đầu trong mọi việc. Ngay cả khi không có khả năng chiến thắng, trẻ sẽ cố gắng hết sức để khơi dậy sự chú ý và cảm thông của người khác thông qua việc than khổ và khóc lóc. Kiểu trẻ này cũng không biết khiêm tốn và không biết hợp tác, về lâu dài sẽ khiến mối quan hệ giữa các cá nhân ngày càng xấu đi.
Đồng thời, việc theo đuổi sự khen ngợi quá mức cũng sẽ dẫn đến sự tự tin mù quáng của trẻ, khiến trẻ khó lắng nghe ý kiến của người khác và trở nên nổi loạn hơn.
Edison từng nói: “Thất bại cũng là điều tôi cần, và nó đối với tôi cũng quý giá như thành công”. Vậy nên, cha mẹ cần an ủi con kịp thời khi con gặp thất bại, nói với con rằng thất bại là bình thường và giúp con đúc kết kinh nghiệm.
Khi trẻ đạt được kết quả, lời khen ngợi nên được chuyển thành động viên, và trẻ nên được hướng dẫn tập trung vào quá trình đạt được kết quả. Điều này mới giúp nâng cao động lực của trẻ.