Khi nào đại dịch COVID-19 kết thúc? Chúng ta có ‘xóa sổ’ được SARS-CoV-2 không?

Sẽ thật tuyệt khi thức dậy vào một buổi sáng và thấy đại dịch COVID-19 đã biến mất, hoàn toàn bị ‘trục xuất’ khỏi Trái đất, theo báo Gulf News. Nhưng điều này có thể không xảy ra sớm: ở một số quốc gia như Ấn Độ và Brazil, COVID-19 đã biến thành một cơn ác mộng kéo dài mà hàng triệu người vẫn mắc kẹt trong đó.

Và COVID-19 là có thật.

Điều không có thật là những kỳ vọng về cái gọi là "khả năng miễn dịch cộng đồng" sẽ xuất hiện vào một thời điểm mơ hồ nào đó trong tương lai gần. Tương lai đó không được đảm bảo cho thế giới, vì tiêm chủng trên diện rộng hiện hầu như chỉ đang diễn ra ở các nước giàu có. Bên cạnh đó, mức độ miễn dịch cần thiết để đạt được "miễn dịch cộng đồng" với COVID-19 cho đến thời điểm này vẫn chưa rõ - 60%, 80% hay thậm chí cao hơn?

Khi nào đại dịch COVID-19 kết thúc?

Người ta từng nghĩ rằng đến một lúc nào đó, đại dịch sẽ kết thúc, và thế giới sau đó sẽ "trở lại bình thường". Tuy nhiên, suy nghĩ này là thiếu sót. Một số chuyên gia nói rằng virus SARS-CoV-2 - giống như virus gây ra bệnh bại liệt, sởi và cúm - có khả năng là một loại virus "vĩnh viễn". Có nghĩa là nó sẽ không biến mất. Một kịch bản là nó có thể trở thành một căn bệnh giống như cúm mùa, ít gây chết người hơn, nhưng vẫn cướp đi sinh mạng của một số người.

Và giống như virus cúm vẫn biến đổi theo mùa, SARS-CoV-2 đã chứng minh rằng nó có những đột biến mà có thể chơi trò ‘mèo vờn chuột’ với vắc xin.

Với kịch bản này, thật khó để tưởng tượng cuộc sống của chúng ta có thể trở lại "bình thường" như thế nào, theo một số chuyên gia.

Chúng ta có ‘xóa sổ’ được SARS-CoV-2 không?

"Virus corona đang tồn tại cùng chúng ta. Chúng ta sẽ không thể xóa sổ nó. Điều này có vẻ rất khó xảy ra ", Gypsyamber D'Souza, giáo sư dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg (JHSPH), Đại học Johns Hopkins, cho biết vào ngày 6/4/2021.

Một ví dụ là bệnh nhiễm trùng gây ra "Dịch Cocoliztli", một dạng bệnh sốt xuất huyết do virus đã giết chết 15 triệu cư dân Mexico và Trung Mỹ từ năm 1545 đến năm 1548. Một nghiên cứu gần đây cho biết xét nghiệm kiểm tra ADN từ bộ xương của các nạn nhân cho thấy họ bị nhiễm một phân loài của vi khuẩn Salmonella được gọi là S. paratyphi C, gây sốt thương hàn. Sốt thương hàn có thể gây sốt cao, mất nước và các vấn đề về đường tiêu hóa và vẫn là mối đe dọa sức khỏe lớn hiện nay.

Một ví dụ khác: Số ca mắc bại liệt đã giảm hơn 99% kể từ năm 1988, từ ước tính hơn 350.000 ca xuống còn 22 ca được báo cáo vào năm 2017, theo WHO. Nhưng virus bại liệt vẫn hoạt động và vẫn tồn tại.

Cần mức độ miễn dịch bao nhiêu để đạt miễn dịch cộng đồng?

Hiện chưa có câu trả lời cho câu hỏi này. Các nhà khoa học ban đầu cho biết ngưỡng miễn dịch từ 60% đến 70% là cần thiết để đẩy lùi SARS-CoV-2. Tiến sĩ D'Souza cho biết: "Đối với virus corona này, chúng tôi nghĩ rằng có lẽ khoảng 70% người cần có khả năng miễn dịch trước khi những người còn lại được bảo vệ".

Đó cũng là con số ban đầu được đề cập bởi Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ vào tháng 12 năm 2020. Nhưng Tiến sĩ Fauci, cũng như những người khác, đã tăng con số lên.

Tiến sĩ Fauci nói với Vox vào ngày 15/12/2020: "Chúng ta cần phải khiêm tốn ở đây. Chúng ta thực sự không biết con số thực là bao nhiêu. Tôi nghĩ rằng phạm vi là khoảng từ 70 đến 90%. Nhưng, tôi sẽ không nói 90%".

Cách nhanh nhất và an toàn nhất để có miễn dịch

Mặc cho sự lây truyền nhanh chóng của SARS-CoV-2, người ta cho rằng chỉ 20% dân số thế giới đạt được miễn dịch thông qua nhiễm trùng tự nhiên. Vì vậy, 80% còn lại sẽ ‘cần’ nhiễm trùng tự nhiên hoặc tiêm vắc xin để hình thành miễn dịch vì COVID-19 sẽ còn tồn tại cùng chúng ta trong tương lai. Vì vậy, con đường chính để hướng tới miễn dịch cộng đồng là thông qua tiêm chủng.

"Khả năng miễn dịch đối với virus corona có thể đạt được thông qua (a) nhiễm trùng tự nhiên hoặc (b) vắc xin", John Dowdy, phó giáo sư dịch tễ học của JHSPH, nói. "Chúng ta không nhất thiết phải tách hai mục này ra. Chúng ta có thể có một số khả năng miễn dịch từ nhiễm trùng tự nhiên, và một số miễn dịch từ vắc xin".

"Ở hầu hết các nơi trên thế giới, chúng tôi nghĩ rằng mức độ nhiễm trùng tự nhiên hiện [tính đến ngày 6/4/2021] vẫn chỉ là 20% hoặc ít hơn. Vì vậy chúng ta vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Và chắc chắn, cách nhanh nhất và an toàn nhất để đạt được điều đó là tiêm vắc xin", ông Dowdy nói thêm.

(Nguồn: Gulf News)