Tư thế ngủ nào an toàn cho trẻ? Lựa chọn sai có thể nguy hiểm tới sinh mạng của trẻ

Hội chứng chết đột ngột ở trẻ sơ sinh (Sudden Infant Death Syndrome - SIDS) cướp đi sinh mạng của khoảng gần 2.500 trẻ mỗi năm tại Mỹ. Hội chứng này liên quan rất nhiều đến tư thế ngủ của trẻ. Do vậy, cách hiệu quả nhất để tránh cho trẻ nguy cơ gặp phải hội chứng SIDS là để trẻ dưới 1 tuổi ngủ ở tư thế an toàn.

Những lời khuyên về tư thế ngủ an toàn của trẻ cũng như một số mẹo nhỏ dưới đây sẽ giúp trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ có được giấc ngủ ngon và an toàn.

Có 3 tư thế ngủ của trẻ sơ sinh phổ biến nhất: Nằm sấp, nằm nghiêng và nằm ngửa. Để làm giảm nguy cơ mắc phải các hội chứng trên, thì việc biết được những tư thế an toàn và không an toàn khi ngủ cho trẻ là vô cùng quan trọng.

1. Tư thế nằm nghiêng

Với tư thế nằm nghiêng tim của trẻ sẽ không bị chịu áp lực của cơ thể. Đồng thời tư thế này cũng giúp giảm nguy cơ trẻ bị sặc sữa, hệ tiêu hóa nhờ vậy cũng phát triển tốt hơn.

Tư thế nằm nghiêng cũng hạn chế tình trạng bẹp đầu, giúp giữ hình dáng đầu tròn hơn. Đương nhiên mẹ phải cho bé nằm nghiên đều đặn cả hai bên trái và phải.

 ​

Tư thế ngủ nằm nghiêng​

Tuy nhiên tư thế này cũng không phải là tốt nhất, vẫn có những nguy cơ mà trẻ có thể gặp phải như:

- Nằm nghiêng một bên quá lâu sẽ ảnh hưởng xấu và tạo áp lực lên một bên mặt, bụng, vai, tay, tim và có nguy cơ bẹp đầu một bên.

- Khi nằm nghiêng trẻ sẽ khó cử động, khó cựa mình, dễ bị tê và mệt mỏi khi thức dậy.

- Một số trẻ từ 2 tháng tuổi trở đi đang tập lẫy có nguy cơ từ nằm nghiêng sang nằm úp. Nếu mẹ không kịp thời lật trẻ trở lại có thế nguy hiểm tính mạn.

Một số mẹo nhỏ khi cho trẻ nằm nghiêng:

- Nên chèn thêm chăn gối để cố định phía sau lưng, để trẻ duy trì được tư thế ngủ này.

- Cần đặt tay trẻ ở trước mặt khi nằm nghiêng để trẻ không thể trở mình và thành tư thế nằm sấp.

- Không để nhiều đồ đạc, vật dụng xung quanh trẻ vì có thể ảnh hưởng tính mạng của trẻ.

2. Tư thế nằm sấp

Có rất nhiều tài liệu không khuyến khích cha mẹ để trẻ nằm sấp bởi rất nhiều nguyên nhân:

- Nằm sấp sẽ làm tăng áp lực lên hàm của trẻ và làm hẹp đường thở, làm giảm lượng không khí lưu thông.

- Nếu trẻ nằm sấp, trẻ có thể sẽ bị đặt mặt rất gần ga gối, khiến không khí kém lưu thông. Do vậy, lượng khí trẻ thở ra và hít vào sẽ không được "làm mới", và trẻ có thể sẽ hít phải lượng khí có nhiều CO2 hơn.

- Nếu trẻ nằm trên đệm/gối mềm và lún thì trẻ có thể sẽ bị ngạt thở trong tư thế nằm sấp.

- Trẻ có thể sẽ hít phải các vi sinh vật có trên đệm, gối.

- Tư thế nằm sấp khi ngủ trong một thời gian dài khiến xương mặt dễ bị biến dạng ảnh hưởng đến thẩm mỹ do xương mặt và vòm họng của chúng chưa phát triển đầy đủ.
 

 ​Tư thế ngủ nằm sấp​

Tình huống nào nên để trẻ nằm sấp khi ngủ?

Trong một số trường hợp hiếm, do một số tình trạng sức khỏe đặc biêt của trẻ, bác sĩ có thể sẽ khuyên cha mẹ đặt trẻ ngủ trong tư thế nằm sấp, thay vì nằm ngửa, ví dụ như: Một số bác sĩ cho rằng, nằm sấp sẽ tốt cho những trẻ bị chứng trào ngược dạ dày thực quản nặng hoặc những trẻ mắc phải các bất thường về đường hô hấp trên, ví dụ như mắc phải hội chứng Pierre Robin (là hội chứng có thể dẫn đến các cơn tắc nghẽn đường thở cấp tính). Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh được lợi ích của việc nằm sấp cả. Do vậy, các bác sĩ cũng như các bậc phụ huynh nên cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của việc cho trẻ nằm sấp trước khi áp dụng.

Một số mẹo khi cho trẻ nằm sấp:

- Nên đảm bảo bé không đói hay quá mệt.

- Nếu bé vừa ăn xong thì hãy đợi khoảng 1 tiếng sau đó rồi hạy cho bé tập để tránh trường hợp bé bị nôn ói.

3. Tư thế nằm ngửa

Nằm ngửa là tư thế ngủ an toàn của trẻ, được chứng minh có thể làm giảm nguy cơ mắc phải hội chứng SIDS ở trẻ sơ sinh và có thể giúp giữ đường thở luôn mở, giảm nguy cơ tử vong vì các bệnh khác liên quan đến ngủ chẳng hạn như chết do nghẹt thở.

Trẻ nên nằm ngửa khi ngủ, không kê gối hay chăn để tránh bị nghẹt và quá nóng. Cha mẹ tuyệt đối không nên cho trẻ ngủ trên ghế sofa.
 

 ​

Tư thế ngủ nằm ngửa​

Trên đây là các ưu điểm cũng như nhược điểm của các tư thế ngủ của trẻ. Lựa chọn tư thế ngủ an toàn của trẻ như thế nào thì chỉ có cha mẹ mới biết được đâu là tư thế ngủ thích hợp nhất với bé của mình. Hãy lựa chọn đúng đắn tư thế ngủ để bé có được sự phát triển toàn diện cũng như giảm các nguy cơ đáng tiếc.