BS Việt tại Mỹ: Hậu COVID-19 "ghê gớm" tới đâu, một phần là do bạn!

Hội chứng hậu Covid là một nhóm các triệu chứng khác nhau có thể kéo dài nhiều tuần tới nhiều tháng, có khi lâu hơn nữa trên người nhiễm Covid-19.

Hậu Covid-19 không phải là điều mới lạ, bởi bất kỳ bệnh gì cũng có những di chứng có thể xảy ra sau khi khỏi bệnh, chỉ khác là nhẹ hay nặng, lâu hay mau khỏi. Có nhiều trường hợp mắc cúm mùa nhưng cũng bị ho dai dẳng, mệt mỏi kéo dài 1 - 2 tháng. Cũng không có ít trẻ em bị ho kéo dài, thở khò khè, tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn sau nhiễm virus hợp bào hô hấp RSV.

Những người bị nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não có thể mất vài tháng, vài năm thậm chí không bao giờ hồi phục về trạng thái sức khỏe như ban đầu. Do đó, "hậu" - những di chứng sau khỏi bệnh, không phải là chuyện lạ mà là điều hết sức bình thường. Vậy hậu Covid-19 có ghê gớm như mọi người đang lo sợ?

Hậu Covid-19 là một nhóm các triệu chứng có thể kéo dài sau khi nhiễm Covid-19 như:

- Ho, khó thở khi vận động (là triệu chứng thường gặp nhất)

- Mệt mỏi, kém sức, mau mệt

- Giảm khả năng tập trung (brain fog)

- Đau cơ, đau khớp

- Nhức đầu

- Dễ cáu gắt

- Tim đập nhanh, đau ngực

- Mất vị giác, khứu giác

- Chóng mặt khi đứng lên nhanh 

Lý do tại sao các triệu chứng này kéo dài trên người này mà không có trên người khác vẫn chưa được làm rõ.

Covid-19 tấn công hệ hô hấp là chủ yếu nên các triệu chứng ở đường hô hấp là thường gặp nhất. Tuy nhiên Covid-19 cũng có thể tấn công vào các cơ quan khác và gây triệu chứng tại các cơ quan đó. 

Nếu người bệnh mắc Covid-19 nặng phải nhập viện thì chuyện hậu Covid-19 sẽ xảy ra nhiều hơn. Nghiên cứu cho thấy tiêm chủng có thể làm giảm nguy cơ mắc hậu Covid-19 và các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu sâu hơn về hiệu quả của vaccine trong vấn đề này.

Hậu Covid-19 có thường gặp hay không?

Theo các nghiên cứu, từ 15 - 40% (đa số vào khoảng 25%) bệnh nhân mắc Covid-19 có thể gặp các triệu chứng hậu Covid.

Các triệu chứng về đường hô hấp là phổ biến nhất. Theo quan sát của tôi, trẻ em vẫn có thể có các triệu chứng hậu Covid-19 nhưng tỷ lệ thấp hơn người lớn, chủ yếu là ở trẻ lớn, và hầu hết là ho kéo dài hay mất mùi.

Trẻ càng nhỏ càng ít thấy hậu Covid-19, hầu hết trẻ nhỏ triệu chứng rất ngắn, thoáng qua, nhất là khi nhiễm biến thể Omicron.

Hậu Covid nghiêm trọng nhất ở trẻ em là hội chứng viêm đa cơ quan (MIS-C), có thể xảy ra sau 4 - 6 tuần nhiễm Covid, tuy nhiên tỷ lệ trẻ mắc hội chứng này là rất ít (khoảng 5/1 triệu ca nhiễm Covid). Mặc dù vậy, tỷ lệ tử vong do MIS-C là khoảng 1% ở các nước phát triển nhưng có thể tới 9% ở các nước kém phát triển hơn.

Hậu Covid-19 giả 

Tôi đã từng chứng kiến có những trường hợp hậu Covid-19 giả, ví dụ như trẻ ho kéo dài 2 - 3 tuần sau Covid-19. Điều này có thể do đàm nhớt nhiều ở đường hô hấp hay dị ứng.

Điều trị hậu Covid-19

Tôi có quen một bệnh nhân đã từng mắc Covid-19. Ông đã từng phải thở máy, tưởng chừng không qua khỏi và chỉ hồi phục sức khỏe sau vài tháng điều trị Covid-19. Sau khi về nhà, ông thay đổi các thói quen sinh hoạt của mình. Ông dành nhiều thời gian hơn để nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng. Ông cho biết, Covid-19 đã làm thay đổi quan niệm sống của ông. Chính yếu tố tinh thần này đã giúp ông không bị hậu Covid-19 dù đã từng nhiễm bệnh rất nặng.

Hầu hết các triệu chứng hậu Covid sẽ dần dần biến mất theo thời gian, việc điều trị cũng dựa trên từng loại triệu chứng. Thêm vào đó, bệnh nhân nên ăn uống điều độ, tập thể dục vừa sức, sống lạc quan để sức khỏe phục hồi nhanh hơn. Bệnh nhân bị yếu phổi thì tập thở, tập thể dục dần dần để nâng cao thể lực. Một điều quan trọng khác đó là bệnh nhân nên đi khám hậu Covid và làm theo các hướng dẫn của bác sĩ. 

Không phải ai bị Covid-19 cũng đều có triệu chứng hậu Covid-19, cho dù có cũng là tạm thời, chỉ luyện tập là có thể dần hồi phục. Hậu Covid-19 nó ghê gớm tới đâu một phần là do bạn coi nó quan trọng tới đâu.

Tôi không thích lo những gì mà mình không chắc nó sẽ xảy ra và không kiểm soát được. Dù ngày mai tôi có bị mắc Covid-19, tôi vẫn sẽ vui sống và an tâm điều trị. Hậu Covid-19 thì sao chứ, so với những người đã nằm xuống, hậu Covid-19 đã là gì.

Còn một điều quan trọng khác đó là bệnh nhân Covid-19 không nên lạm dụng các thuốc tăng đề kháng, thực phẩm chức năng. Hãy cứ bình tĩnh mà vui sống, đừng để hậu Covid-19 nó 'hù'.