Đối phó với "gian lận công nghệ cao" của sĩ tử kỳ thi THPT Quốc gia 2018 ra sao?

Thiết bị gian lận ngày càng hiện đại

Trong những năm gần đây, mỗi khi bước vào kỳ thi THPT Quốc gia lại “nóng” chuyện đối phó với gian lận thi cử thông qua nhiều hình thức khác nhau. Nếu như trước đây, thí sinh sử dụng hình thức đơn giản là “phao thi”, tuy nhiên sau vụ việc gian lận thi cử ở Trường THPT Dân lập Đồi Ngô (huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang) năm 2012 đã xảy ra hiện tượng thí sinh ngang nhiên chép bài của nhau, đi lại trong phòng thi trong sự làm ngơ của chính giám thị phòng thi khiến cho các kỳ thi tiếp theo đặc biệt nâng cao công tác phòng chống gian lận thi cử.

Có thể thấy, hiện tượng thí sinh mang tài liệu vào phòng thi hầu như bất lực không sử dụng được vì giám thị coi thi chặt, nhiều trường hợp bị đình chỉ thi. Thế nhưng, các trường hợp thí sinh mang thiết bị có chức năng ghi âm, ghi hình, thu - truyền tài liệu, hình ảnh với bên ngoài với mục đích gian lận thi cử vẫn xảy ra. Cán bộ coi thi đã phát hiện các trường hợp thí sinh gian lận thi cử bằng thiết bị điện tử công nghệ cao, được ngụy trang hết sức tinh vi, rất khó phát hiện.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Huy Bằng, Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết, các thiết bị thông minh sử dụng để gian lận thi cử hiện nay có thể ngụy trang bằng nhiều cách: Có thể là vỏ máy tính cầm tay nhưng bên trong là thiết bị ghi âm, ghi hình; cải trang qua thẻ ATM, hoặc tai nghe rất nhỏ, khó phát hiện. Ông Bằng cũng cho hay, ở kỳ thi năm 2017, đã phát hiện thí sinh sử dụng tai nghe nhỏ xíu như hạt đỗ, phải dùng nam châm hút ra.

Cũng theo ông Bằng, dù thiết bị để sử dụng với mục đích gian lận thi cử ngày càng hiện đại, nhỏ gọn... Nhưng nếu sử dụng trong phòng thi, thí sinh có dấu hiệu bất thường. Chẳng hạn như máy tính cầm tay, nếu sử dụng bình thường, đúng chức năng, thí sinh chỉ cần để trên bàn; nhưng nếu là thiết bị ngụy trang, có thể chụp ảnh thì phải cầm nâng cao lên. Nếu sử dụng thiết bị tai nghe không dây truyền tin, thí sinh phải đọc lẩm nhẩm, nếu giám thị quan sát kĩ có thể thấy ngay bất thường...

Giám thị cũng bị... giám sát

Để phòng, chống gian lận thi cử bằng thiết bị công nghệ cao, ông Nguyễn Huy Bằng cho biết: “Vai trò số một vẫn là ở đội ngũ giám thị. Việc tập huấn kĩ cho đội ngũ này cũng được Bộ đặc biệt quan tâm. Ngay trước khi thi, các điểm thi cần lưu ý, hướng dẫn giám thị về điều này. Giám thị một mặt quán triệt đến thí sinh thực hiện nghiêm túc các quy định, một mặt kiểm soát để thí sinh không mang vật dụng trái phép vào phòng thi. Kỳ thi năm nay sẽ có lực lượng giám sát chính giám thị, khi cần thiết, các giám sát sẽ kiến nghị Điểm trưởng thay đổi giám thị”.

Theo quy định của Bộ GD&ĐT, trước khi vào phòng thi, giám thị cần quán triệt các thí sinh về những vật dụng có thể và không thể mang vào phòng thi. Nếu thấy thí sinh nào có dấu hiệu đặc biệt, giám thị lập biên bản và mời ra ngoài, tránh làm ảnh hưởng tới cả phòng thi. Ngoài mang vật dụng trái phép vào phòng thi, trường hợp đưa đề thi ra ngoài phòng thi hoặc nhận bài giải từ ngoài vào phòng thi cũng là hành vi vi phạm quy chế thi. Bên cạnh đó, Bộ cũng quy định, Trưởng điểm thi đảm bảo các phương tiện thu, phát thông tin cá nhân (nếu có) của tất cả những người làm nhiệm vụ tại điểm thi phải được lưu giữ tại phòng trực của điểm thi.

Về công tác thanh tra, điểm mới trong công tác thanh tra kỳ thi THPT Quốc gia 2018 là mỗi hội đồng thi có 2 cán bộ thanh tra do Giám đốc Sở GD&ĐT trưng tập (một của địa phương, một của trường đại học phối hợp). Như vậy cả nước có hơn 4.000 cán bộ thanh tra cắm chốt tại tất cả các điểm thi. Bên cạnh thanh tra cắm chốt, Sở GD&ĐT thành lập các đoàn thanh tra lưu động của Sở và Bộ. Ở các khu vực khó khăn hoặc chỗ nào phát sinh vấn đề, thanh tra lưu động sẵn sàng đến hỗ trợ thanh tra cắm chốt.

Bộ GD&ĐT cho biết thêm, Bộ đã tập huấn cho lãnh đạo Sở GD&ĐT 63 tỉnh, thành phố thành lập các đoàn thanh tra cả 3 khâu: Chuẩn bị thi, coi thi, chấm thi. Ngoài ra, Bộ đã phối hợp với PA83 về việc ngăn chặn gian lận trong thi cử. Tăng cường công tác tuyên truyền để tránh gian lận cho cả giám thị và thí sinh. Hiện nay, đề thi đã sẵn sàng, công tác bảo mật đề thi được đặc biệt quan tâm, các địa phương đã có phương án cụ thể, khả thi nhằm bảo mật tuyệt đối đề thi ở tất cả các khâu.