Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Thọ đã chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Thọ, đề nghị truy tố các bị can về các tội danh trên.
Đây chỉ là một trong những vụ án được Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Phú Thọ phát hiện trong thời gian vừa qua. Từ cuối năm 2019 đến nay, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Thọ đã phát hiện, khởi tố 13 vụ án về các tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Mua bán công khai hóa trái phép thông tin tài khoản ngân hàng”, “Mua bán trái phép hóa đơn”, “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng”…
Các vụ án đều có phương thức, thủ đoạn chung là sử dụng giấy tờ, con dấu, tài liệu giả để thực hiện các giao dịch ngân hàng hoặc câu kết thông đồng với nhân viên ngân hàng để thực hiện hành vi phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Các đối tượng trong vụ án xảy ra tại Ngân hàng VietinBank Chi nhánh Đền Hùng vào tháng 11/2019.
Trở lại vụ “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Mua bán công khai hóa trái phép thông tin tài khoản ngân hàng”, “Sử dụng tài liệu, con dấu giả” xảy ra tại Ngân hàng VietinBank Chi nhánh Đền Hùng vào tháng 11/2019.
Trong vụ án này, với mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Nguyễn Lê Thanh Tú (trú tại quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh) đã câu kết với Đoàn Lê Trí Viễn và nhóm đối tượng khác là nhân viên các ngân hàng thương mại tại TP Hồ Chí Minh mua thông tin của 54 tài khoản khách hàng mở tại các ngân hàng (gồm tên doanh nghiệp, địa chỉ, mã số thuế, số tài khoản, mẫu dấu, mẫu chữ ký của người đại diện và kế toán các doanh nghiệp) với số tiền 742.000.000 đồng.
Sau đó, bằng việc dùng “user cá nhân” được cấp, các đối tượng là nhân viên ngân hàng đã truy cập vào mạng nội bộ bằng máy tính để tra cứu thông tin tài khoản của các doanh nghiệp (thường là doanh nghiệp các đối tượng xác định có dấu hiệu mua bán trái phép hóa đơn) rồi dùng điện thoại di động chụp lại màn hình máy tính gửi cho Tú và Viễn qua mạng xã hội “Telegram”.
Sau khi được cung cấp thông tin về doanh nghiệp, các đối tượng đặt mua các giấy giới thiệu, chứng minh nhân dân, căn cước công dân, con dấu giả qua mạng Internet, làm ra các ủy nhiệm chi, đăng ký sử dụng dịch vụ SMS Banking…, mang tên doanh nghiệp để mở tài khoản cá nhân tại ngân hàng, đăng ký bổ sung số điện thoại vấn tin báo số dư tài khoản của doanh nghiệp và sử dụng giấy giới thiệu, ủy nhiệm chi giả để làm thủ tục chuyển khoản tiền qua hệ thống ngân hàng nhằm chiếm đoạt.
Đến nay, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Thọ chứng minh nhóm đối tượng trên chiếm đoạt được số tiền 3.140.000.000 đồng; đã quyết định khởi tố 5 bị can về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 4 bị can về tội “Mua bán công khai hóa trái phép thông tin tài khoản ngân hàng”, trong đó có 3 bị can là nhân viên của các ngân hàng thương mại và 3 bị can về tội “ Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”.
Trao đổi với chúng tôi, lãnh đạo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Phú Thọ cho biết: Thủ đoạn phạm tội phổ biến của các đối tượng hiện nay là lợi dụng sơ hở trong hoạt động ngân hàng trong công tác quản lý, bảo mật thông tin khách hàng để thực hiện hành vi phạm tội.
Cụ thể, việc quản lý trong các tổ chức tín dụng còn chưa chặt chẽ dẫn đến việc cán bộ, nhân viên ngân hàng không có chức năng quản lý nhưng vẫn có thể sử dụng “User cá nhân” (do ngân hàng cung cấp) để truy cập vào mạng nội bộ lấy các thông tin bảo mật của khách hàng trong toàn hệ thống. Bên cạnh đó, việc các ngân hàng thực hiện giao chỉ tiêu mở tài khoản cá nhân đã tạo nhiều thuận lợi cho khách hàng nhưng việc thiếu những biện pháp kiểm tra, kiểm soát dẫn đến việc các đối tượng sử dụng chứng minh nhân dân, căn cước công dân giả để mở tài khoản.
Cá biệt, có trường hợp một cá nhân cùng lúc sử dụng nhiều giấy tờ tùy thân mở nhiều tài khoản mang tên khác nhau hoặc sử dụng giấy giới thiệu giả, chứng minh nhân dân giả để làm thủ tục đăng ký thêm dịch vụ SMS Banking nhằm theo dõi biến động tài khoản.
Gần đây, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Phú Thọ đã điều tra, làm rõ vụ án “Mua bán trái phép hóa đơn”, “ Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Công ty TNHH Juma Phú Thọ. Trong vụ án này, để thực hiện hành vi mua bán trái phép hóa đơn, 4 đối tượng ở TP Chí Minh do Doãn Ngọc Huy cầm đầu đã sử dụng nhiều chứng minh nhân dân, căn cước công dân giả mang tên các cá nhân ở nhiều tỉnh, thành khác nhau để đăng ký thành lập 7 doanh nghiệp. Sau đó, các đối tượng đăng ký sử dụng hóa đơn và phát hành bán hóa đơn khống cho nhiều doanh nghiệp trên toàn quốc. Trong đó bán cho Công ty TNHH Tài Tiến ở tỉnh Yên Bái 620 tờ hóa đơn với tổng doanh số 647.221.991.870 đồng.
Công ty Tài Tiến TNHH đã sử dụng số hóa đơn này để hoạch toán kê khai đầu vào và phát hành, bán hóa đơn cho các doanh nghiệp ở Phú Thọ, Hà Nội và một số tỉnh khác. Đây là vụ án mua bán hóa đơn có doanh số đặc biệt lớn, bước đầu đã chứng minh các đối tượng mua bán hóa đơn với doanh số khống khoảng 2.000 tỷ đồng. Đến nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Phú Thọ đã khởi tố 6 bị can về tội “Mua bán trái phép hóa đơn”, 3 bị can về tội “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng” và 3 bị can về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Bùi Quang Khoa, Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Phú Thọ cho biết: Ngoài hai vụ án trên, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã khởi tố 10 vụ án và tiếp nhận, giải quyết nhiều tin báo về các hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động ngân hàng với tổng giá trị thiệt hại trên 20 tỷ đồng.
Để hạn chế các vụ án trên, cần nghiên cứu bổ sung những quy định, quy trình kiểm tra tính xác thực về nhân thân khách hàng khi mở tài khoản và thực hiện các giao dịch để hạn chế hoặc phát hiện, xử lý kịp thời những trường hợp sử dụng giấy tờ tùy thân giả; trong việc bảo mật thông tin khách hàng nhằm hạn chế việc lộ, lọt thông tin và phòng ngừa sai phạm của nhân viên các ngân hàng thương mại.
Cùng với đó, bổ sung cơ chế phối hợp cho việc phong tỏa tài khoản hoặc tạm dừng hoạt động tài khoản của khách hàng giữa các hệ thống các ngân hàng thương mại khi phát hiện trong giao dịch có hành vi vi phạm pháp luật để kịp thời ngăn chặn, không để xảy ra hậu quả. Tăng cường các biện pháp phòng ngừa, đảm bảo an ninh, an toàn; thường xuyên cập nhật các thông tin về thủ đoạn hoạt động của tội phạm. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm.