Bác sĩ chỉ cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Dấu hiệu nguy hiểm cần đưa đi bệnh viện

Bệnh tay chân miệng là một bệnh nhiễm do virus khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ. Bệnh được đặc trưng, như tên gọi, bởi các sẩn da dạng bóng nước ở tay, chân, mông, gối, khủyu tay, và những vết loét ở miệng.

BS chuyên khoa nhi, Trần Thị Huyên Thảo cho biết, đa số các trường hợp bị tay chân miệng phục hồi hoàn toàn, không biến chứng trong 7-10 ngày. Biến chứng thường thấy nhất ở trẻ mắc bệnh là mất nước do virus và nguyên nhân lớn do trẻ bị đau miệng và không chịu ăn uống gì. Trong một số ít trường hợp, đặc biệt các ca do EV 71, bệnh có thể có biến chứng viêm màng não, viêm não, và có thể trở nên nghiêm trọng.

Bệnh tay chân miệng rất dễ lây, đặc biệt là trong tuần đầu tiên mắc bệnh. bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi, miệng, nước miếng, dịch từ các bong nước, và phân của người bệnh. Bệnh tay chân miệng đa số xảy ra ở trẻ dưới 10 tuổi, phổ biến nhất ở trẻ dưới 5 tuổi. Trẻ càng nhỏ càng dễ có triệu chứng nặng hơn.

Dấu hiệu dễ nhận biết của bệnh tay chân miệng

Khi phát bệnh, sốt là triệu chứng thường gặp đầu tiên, và trẻ thường chỉ sốt trong 1-2 ngày đầu. Khi đó, trẻ cũng có những dấu hiệu rất chung chung, không đặc hiệu, như kém ăn, mệt mỏi, và thường than đau họng (nhưng chưa có loét). 1-2 ngày sau khi bắt đầu sốt, trẻ bắt đầu có những vết chấm đỏ trong miệng, dần phát triển thành bong nước và vỡ ra thành vết loét. Những vết loét này thường xuất hiện ở lưỡi, lợi, và vòm hầu, họng, mặt trong má.

Sẩn da cũng xuất hiện trong thời gian này, với những chấm đỏ, phẳng hoặc gồ lên, và nhiều khi phát triển thành bóng nước, thường phân bố ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông, vùng khủy tay và đầu gối.

Trường hợp trẻ có những biểu hiện sau, cha mẹ cần đưa con đi đến cơ sở y tế ngay lập tức: Sốt từ 39 độ C trở lên, hoặc sốt trên 2 ngày; Ói nhiều; Đừ nhiều; Thở nhanh / thở khóc; Quấy khóc, bứt rứt; Giật mình hốt hoảng nhiều lần; Run giật cơ; tay chân yếu hoặc mất thăng bằng khi đi đứng, da nổi bông.

Điều trị tại nhà như thế nào?

Nếu trẻ không có những biểu hiện nguy hiểm trên, cha mẹ có thể yên tâm vì bệnh do virus nên thường tự hết. Cha mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà trong thời gian bé bệnh.

Theo BS Huyên Thảo, trẻ bị viêm loét miệng lưỡi rất đau, vì vậy trẻ rất quấy, than khóc, và không chịu ăn uống gì, do đó dễ bị mất nước, hạ đường huyết. Những trẻ này cần được uống thuốc giảm đau, và khuyến khích ăn uống chậm, ít lại, chia nhỏ bữa ăn với những thức ăn lỏng, mềm, dễ nuốt, và cho uống nhiều nước. Nhiều trẻ sẽ chịu đồ lạnh hơn, vì có thể làm giảm đau ở vết loét cho trẻ. Không cần tránh các thức ăn, thức uống lạnh, như nước đá, kem, yaourt…, mà ngược lại, có thể thử cho trẻ những thức này, để xem trẻ có dễ chịu hơn phần nào hay không.

Hiện nay không có thuốc giết virus đặc hiệu, cũng như không có vaccine nào để phòng ngừa bệnh. Tuy nhiên, nguy cơ bị nhiễm bệnh có thể được giảm đi nếu chúng ta thực hiện những phương pháp vệ sinh tốt như sau: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, đặc biệt là sau khi chạm vào những vết loét, bóng nước của người bị bệnh, trước khi sửa soạn thức ăn, trước khi ăn, trước khi cho trẻ ăn, và sau khi sử dụng toilet và sau khi thay tả cho trẻ; Lau sạch những bề mặt và những đồ chơi có thể “bị nhiễm”, bằng xà phòng và nước trước, sau đó tiệt trùng bằng nước tẩy rửa chứa chlor (chlorine) pha loãng; Tránh tiếp xúc gần, như ôm hôn, dùng chung muỗng nĩa, chén, với người bệnh; Không cho trẻ đi học, hoặc đến các nơi vui chơi, tập trung của các trẻ nhỏ (công viên vui chơi, nhà banh, hồ bơi…) cho đến khi trẻ hết bệnh hoàn toàn (thường sau 7-10 ngày sau khi khởi bệnh); Dạy trẻ che miệng, mũi khi ho hoặc hắt xì; Bỏ các tả dơ, giấy chùi, khăn ướt khi chăm sóc trẻ bệnh vào bịch rác và đậy lại kỹ càng; Giữ sạch nhà cửa, trường học, hoặc trường mẫu giáo.

Theo SHTT