Tác hại không ngờ tới của thuốc hạ sốt paracetamol

Cận kề cái chết vì lạm dụng thuốc

Thời tiết khắc nghiệt, nhiệt độ tăng cao là lúc rất nhiều người gặp phải vấn đề với những cơn đau đầu. Đây cũng chính là nguyên nhân vì sao gần đây, tại các bệnh viện xuất hiện rất nhiều những bệnh nhân suy gan do uống thuốc hạ sốt paracetamol.

Một ca điều trị ngộ độc paracetamol tại Bệnh viện Bạch Mai.

Gần đây nhất, bệnh nhân H.T.G (20 tuổi, quê quán Hà Giang) đã được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương trong tình trạng vô cùng yếu ớt, mệt mỏi, da vàng và nôn rất nhiều mỗi khi ăn.

Sau khi được các bác sĩ khám và xét nghiệm, chị G. được chẩn đoán bị suy gan do nuống thuốc hạ sốt paracetamol. Được biết cách đó 10 ngày, chị G. có cảm thấy đau đầu và đi mua Panadol về uống. Uống được 2 ngày thuốc thì chị xuất hiện triệu chứng nôn nhiều, vàng da, vàng mắt, mệt mỏi và chán ăn. Mặc dù đã đi khám tại bệnh viện và nhận kết quả là men gan tăng cao nhưng do chủ quan, chị không điều trị tại bệnh viện mà về nhà tự mua thuốc uống. Đến khi được người nhà đưa vào bệnh viện thì chị G. đã trong tình trạng vô cùng nguy kịch rồi.

Tại bệnh viện, các y bác sĩ đã tích cực điều trị cho bệnh nhân G. bằng phác đồ điều trị giải độc tại khoa Hồi sức cấp cứu. Sau 6 ngày điều trị, tình trạng của chị G. đã được cải thiện rõ rệt, da và mắt giảm vàng, ăn không còn bị nôn ói, cơ thể cũng bớt mệt mỏi hơn, tình trạng suy gan được đẩy lùi.

Ngoài trường hợp của chị G., tại khoa Chống độc của Bệnh viện Bạch Mai cũng mới tiếp nhận một bệnh nhân nam 22 tuổi (Sơn La) trong tình trạng gan bị tổn thương rất nặng. Gia đình bệnh nhân cho biết, anh đã uống 19 viên paracetamol loại 500mg chỉ trong 2 ngày để hạ sốt. Thế nhưng kết quả là bệnh nhân vừa không thể hạ sốt, lại vừa bị ngộ độc thuốc do sử dụng quá liều. Không những thế, bệnh nhân này còn có tiền sử mắc viêm gan B, chính vì vậy mà tình trạng càng trở nên nghiêm trọng. Sau một thời gian điều trị không có tiến triển, gia đình bệnh nhân đã xin phép bệnh viện được đưa anh về nhà.

Các triệu chứng thường gặp khi ngộ độc paracetamol

Qua các trường hợp ngộ độc trên, BS. Nguyễn Trung Nguyên đã đưa ra kết luận: Paracetamol mặc dù hạ sốt hiệu quả nhưng nếu không uống đúng liều lượng theo chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân có thể bị ngộ độc ngay lập tức. Theo bác sĩ, hầu hết những người bị suy gan do uống thuốc hạ sốt paracetamol đều không cho rằng mình bị ngộ độc thuốc, chỉ đến khi xuất hiện những triệu chứng nặng mới đi thăm khám và phát hiện bệnh.

Nôn mửa là triệu chứng thường thấy nhất khi bị ngộ độc paracetamol.

Hiện nay, trên thị trường bày bán rất nhiều loại thuốc chứa hoạt chất paracetamol với nhiều dạng bào chế và hàm lượng khác nhau, từ viên nén thường, nén bao phin, nén nhai đến viên sủi, thuốc bột, siro,... Chính bởi việc dễ mua, dễ điều trị tại nhà này mà không ít người đã bị ngộ độc paracetamol từ nhẹ đến nặng. Ngộ độc paracetamol thường xuất hiện rất nhanh sau khi uống thuốc, thông thường người bệnh sẽ cảm thấy buồn nôn, kém ăn, đổ mồ hôi, cơ thể khó chịu, một số trường hợp còn có thể bị đau hạ sườn phải. Tiếp đó 1 đến 2 ngày, nếu không được điều trị kịp thời, các triệu chứng sẽ tăng lên kèm theo vàng da, vàng mắt và nước tiểu có màu rất sậm.

Bệnh nhân bị ngộ độc paracetamol sẽ có nồng độ chất này trong máu rất cao, vượt quá khả năng hoạt động của gan dẫn đến việc tích lũy lại trong gan và hủy hoại các tế bào gan. Nếu kéo dài tình trạng này, bệnh nhân có thể bị suy gan hoặc suy thận cấp, thậm chí ảnh hưởng đến não gây hôn mê,...

Sử dụng paracetamol đúng cách

Sử dụng paracetamol đúng cách để tránh bị suy gan.

Để sử dụng paracetamol đúng phương pháp, bệnh nhân cần uống thuốc dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà. Đối với người lớn, chỉ sử dụng 10-15mg/kg, dùng uống hoặc đặt hậu môn không quá 5 lần trong ngày, mỗi lần cách nhau 4-6 tiếng. Với trẻ em dưới 2 tuổi, tốt nhất là nên uống thuốc dưới sự giám sát của bác sĩ để kịp thời xử lý những biến chứng có thể xảy ra.