Vắc xin Covid-19 loại 1 mũi và loại 2-3 mũi hiệu quả khác nhau không, có thể tiêm 2 mũi khác hãng không?

Bài viết này trích từ cuốn tài liệu "Hướng dẫn kỹ thuật tiêm vắc xin Covid-19" do Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc ban hành giúp người dân hiểu rõ các vấn đề có thể phát sinh khi tiêm vắc xin Covid-19.

Trước khi tiêm vắc xin, bạn nên tìm hiểu kỹ các lưu ý liên quan để có thể có phương án xử lý tình huống đúng cách. Đây là những băn khoăn mà nhiều người đang cần có thông tin giải đáp.

Vì sao có loại vắc xin chỉ tiêm 1 mũi duy nhất, trong khi loại khác lại phải tiêm 2-3 mũi nhắc lại?

Trả lời:

Phải tiêm bao nhiêu mũi là cần thiết, hoàn toàn là điều tùy thuộc vào loại vắc xin mà bạn đang được tiêm.

Hiện tại, vắc xin Covid-19 được sử dụng trên thế giới có thể chia thành 3 nhóm: vắc xin adenovirus (1 mũi), vắc xin bất hoạt (2 mũi), vắc xin tiểu đơn vị tái tổ hợp (3 mũi).

Việc mỗi loại vắc xin Covid-19 cần tiêm bao nhiêu lần, tiêm bao nhiêu liều mỗi lần, khoảng cách giữa các lần tiêm, độ tuổi… đằng sau đó là những thử nghiệm và nghiên cứu lâm sàng nghiêm ngặt.

Thực hiện đúng quy trình được khuyến cáo để hoàn thành việc tiêm chủng, rất cần thiết phải tiêm nhiều mũi nếu cần.

Ví dụ, sau liều đầu tiên của vắc xin bất hoạt, nó có thể kích thích hệ thống miễn dịch của con người tạo ra phản ứng miễn dịch và đóng vai trò huy động, nhưng mức độ kháng thể tạo ra thấp và thời gian ngắn.

Sau khi tiêm lần thứ hai, phản ứng ghi nhớ miễn dịch có thể được kích hoạt, và một lượng kháng thể cao hơn có thể được sản xuất nhanh chóng và số lượng lớn để đạt được hiệu quả phòng bệnh tốt.

Có thể là một vài mũi tiêm nữa sẽ cần thiết trong tương lai? Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu thời gian bảo vệ miễn dịch của 3 loại vắc xin này.

Nếu kết quả nghiên cứu tiếp theo cho thấy khả năng bảo vệ do vắc xin cung cấp không còn đủ và cần được tăng cường, thì có thể cần thêm liều.

Sau khi tiêm mũi đầu tiên, có thể tiêm một loại vắc xin mới của hãng khác cho mũi tiêm thứ hai không?

Trả lời:

Như đã nói ở trên, vắc xin COVID-19 hiện tại được chia thành 3 loại.

Nguyên tắc chung là: không thể trộn lẫn các "loại" vắc xin Covid-19. Kể cả các loại vắc xin cùng nhóm mà khác thương hiệu/khác hãng cũng không nên. Chỉ khi có sự quyết định của các cơ quan có thẩm quyền mới có thể được tiêm cùng chủng loại nhưng khác nhãn hiệu trong những trường hợp đặc biệt.

Nói cách khác, không thể trộn lẫn 3 loại vắc xin adenovirus, vắc xin bất hoạt và vắc xin tiểu đơn vị tái tổ hợp. Mà chỉ cân nhắc sử dụng vắc xin cùng loại nhưng khác thương hiệu.

Có những ví dụ về các loại vắc xin Covid-19 khác nhau được tiêm trộn lẫn ở nước ngoài, nhưng có thể một số là từ các nghiên cứu lâm sàng và một số khác là tiêm không theo quy định.

Hiện tại, có vẻ như thiếu kết quả dữ liệu đầy đủ về tính an toàn và hiệu quả của việc dùng lẫn lộn vắc xin, và phân tích sơ bộ cho thấy rằng các phản ứng có hại đã tăng lên.

Trong điều kiện nguồn cung vắc xin vẫn có thể được đảm bảo như hiện nay thì việc trộn lẫn các loại vắc xin khác nhau vẫn chưa cần thiết.

Tuy nhiên, vắc xin Covid-19 từ các nhà sản xuất khác nhau của Trung Quốc nhưng cùng chủng loại, chẳng hạn như vắc xin bất hoạt Covid-19 do Beijing Biotech, Wuhan Biotech và Beijing Kexing sản xuất, có thể được xem xét trong một số trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như tiêm chủng giữa các khu vực và tình trạng thiếu hụt tạm thời vắc xin từ nhà sản xuất này, thì có thể thay thế vắc xin của nhau.

Còn các hãng trên thế giới thì được khuyến khích nên tiêm cùng chủng loại.

*Theo Bộ Y tế Trung Quốc